Dziedzictwo Floriana Znanieckiego w kontekście dyskursu rosyjskiego

Abstract

Artykuł poświęcony jest problemowi eksportu-importu wiedzy naukowej w kontekście globalizacji paradygmatu jakościowego. Dotyczy on nie tylko barier językowych, ale także kontekstów politycznych i naukowych, w których osadzone są badania [Flick 2014]. W artykule, starając się poruszyć niektóre aspekty tego procesu, koncentrujemy się na specyfice rosyjskiej w przyjmowaniu oraz interpretowaniu idei i koncepcji F. Znanieckiego. 1) W jaki sposób dominujący normatywny model społeczeństwa wpłynął na postawy zawodowe i zachowanie wobec „nowego” sposobu myślenia socjologicznego? 2) Jak kształtowały się wzajemne oddziaływania między „nowym” i „starym” systemem wiedzy i metodologicznymi orientacjami środowiska naukowego? 3) Jak wewnętrzne zróżnicowanie środowiska naukowego (w szczególności typ „uczonego”) wpłynęło na postrzeganie nowych idei? W artykule próbujemy śledzić ten proces w sposób chronologiczny w ramach zmieniającego się kontekstu społecznego i zawodowego kraju. Pierwsza część poświęcona jest późnemu okresowi sowieckiemu; druga – pierwszemu okresowi postradzieckiej demokratyzacji i humanizacji w dziedzinie wiedzy społecznej, a ostatnia - obecnej sytuacji rozwoju specyfiki narodowej opartej na początkowym imporcie metodologicznego pojęcia „współczynnika humanistycznego” (F. Znaniecki) wraz z szerokim przepływem europejskiej i amerykańskiej tradycji jakościowo-interpretacyjnej.