İdris Şengül. Kur’an Kıssalarının Tarihî Değeri. Ankara: Otto, 2019, 310 sayfa.

Abstract

Listen

Translate article

Kur’ân-ı Kerîm’in genel mesajını ve içerdiği konuları anlamaya yönelik telif faaliyetleri tarihinin hicrî I. asrın sonları ile II. asrın başlarından başlayarak günümüze kadar uzandığını söylemek mümkündür. Bu çalışmalardan bazılarını mahiyetleri itibariyle Kur’ân’ın tamamını ele alan klasik tefsir formatındaki -tahlîlî- eserler oluştururken bazılarını da Kur’ân muhtevasında yer alan bazı konuları derinlemesine inceleyen -mevdûî- çalışmalar oluşturmaktadır. Bu bağlamda konu bazlı çalışmaların doğal olarak Kur’ân’da kendisine çokça değinilen meseleler üzerinde yoğunlaştığını söylemek mümkündür. Hal böyle olduğunda Kur’ân muhtevasında ciddi bir yer teşkil eden kıssaların da bu türden konu odaklı çalışmaların gözde başlıklarından birisini teşkil ettiği söylenebilir. Bu siyaktan incelendiğinde Kur’ân kıssaları üzerine yapılan çalışmaların da yeknesak bir görüntü arz etmediği belirtilmelidir. Bazı araştırmaların kıssaları tümel, problematik ve metodolojik olarak incelediği, bazılarının ise tikel kıssa anlatılarındaki muhteva üzerine yoğunlaştığı görülmektedir. Bu bağlamda Türkiye’de de -birinci kısım olarak belirttiğimiz- Kur’ân kıssalarını farklı yönleri itibariyle metodolojik olarak inceleyen araştırmaların yapıldığı bilinmektedir. Bu çalışmalardan birisi de İdris Şengül’ün Kur’an Kıssalarının Tarihi Değeri isimli eseridir. Kullandığı dil ve metodoloji itibariyle hem ilahiyat alanında öğrenim gören talebeleri hem de bu konulara ilgi duyan geniş halk kesimini hedef kitle olarak gördüğü anlaşılan bu çalışmada yazar, Kur’ân’ın temel prensiplerinden ayrılmadan Kur’ân kıssalarını metodolojisi, edebi yönü ve gayeleri itibariyle inceleyerek, bir üslup yöntemi olarak gördüğü kıssaların Kur’ân bütünlüğü içerisindeki yerini ve ilahi mesaja ait muhtevayı yansıtmada bu üslubun önemini göstermeyi amaçlamaktadır (s. 24-5).