Doktor Cemal Zeki’nin 1925-1927 Yılları Arasında Kadın Yolu/Türk Kadın Yolu Dergisindeki Makalelerinin İncelenmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışma, Doktor Cemal Zeki’nin 1925-1927 yılları arasında Kadın Yolu/Türk Kadın Yolu dergisinde kaleme aldığı yazılarının ana temalarını ve konularını analiz etmek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Çalışma, Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı tarafından Latin alfabesiyle transkribe edilerek yeniden yayımlanan, eski harfli Türkçe kadın dergilerinden biri olan Kadın Yolu/Türk Kadın Yolu dergisindeki makalelerin incelenmesi sonucunda Ocak-Nisan 2022 tarihleri arasında hazırlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinin analiz tekniklerinden biri olan içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Bu yöntemle, Kadın Yolu/Türk Kadın Yolu Dergisi’nde yer alan Doktor Cemal Zeki’nin makalelerinin ana temaları sistematik bir şekilde incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Bulgular: Makalelerin incelenmesi sonucunda; “Kadın Sağlığı ve Üreme”, “Anne-Çocuk Sağlığı”, “Hastalıklar ve Toplum Sağlığı” şeklinde üç ana tema tespit edilmiştir. Bu üç ana tema: “İntihar, Kadınların Evlenme Yaşı, Verem, Çarliston Dansı, Dergide Adı Geçen Hastalıklar (Kanser, Kısırlık, Bel Soğukluğu, Zührevi Hastalıklar), Bulaşıcı Hastalıklardan Korunma Yolları, Çocuk Düşürmek, Bulaşıcı Hastalıklar ve Grip” şeklinde alt temalardan oluşmaktadır. Sonuç: Dr. Cemal Zeki’nin makalelerinde, özellikle gebelik sonlandırma uygulamaları, anne-çocuk sağlığı, genç yaşta evliliğin sağlık üzerindeki olumsuz etkileri ve kadın sağlığına zararlı aktiviteler detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Bu makaleler, kadınların sağlık bilincini artırmayı ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarını teşvik etmeyi hedeflemiş, aynı zamanda da Cumhuriyet’in modernleşme ve halk sağlığı reformlarına da hizmet etmiştir. Dr. Cemal Zeki'nin katkıları, dönemin sağlık bilincinin geliştirilmesi ve toplumu bilgilendirme çabaları açısından değerlidir.