DO ACCOUNTING STUDENTS HAVE THE VALUES REQUIRED FOR PUBLIC ACCOUNTING IN PRACTICE? A STUDY IN EASTERN BLACK SEA REGION UNIVERSITIES

Abstract

Son yıllarda Türkiye’de kamu muhasebeciliği mesleğinin temsilcileri olan vergi müfettişlerinin kamudan istifa ederek özel sektöre geçişleri, kamu muhasebeciliği mesleği için gerekli olan teknik yeterliliklere ve etik karaktere sahip meslek mensuplarının elde tutulamadığını göstermektedir. Kamu muhasebeciliği mesleğinde sözkonusu etik değerlerden yoksun kişilerin istihdamı mesleğe duyulan güveni etkileyebilir. Kişisel değerlerin kurumsal değerlerle uyumu yani Kişi-Meslek Uyumu (K-M Uyumu) çalışanların işe alınması, sosyalleşmesi ve elde tutulmasında oldukça önemli bir faktördür. Bu çalışmada kamu muhasebeciliği mesleğinin öncüleri olarak kabul edilen Vergi Başmüfettişleri ile Doğu Karadeniz Bölgesi Üniversiteleri’nde muhasebe eğitimi alan öğrencilerin kişisel değerleri birbiriyle karşılaştırılmıştır. Sözkonusu kişisel değerler Rokeach Değerler Ölçeği (RDÖ) kullanılarak ölçülmüştür. Elde edilen bulgulara göre kamu muhasebeciliği mesleğinin öncüleri olan Vergi Başmüfettişleri (N=156) ile muhasebe öğrencileri (N=250) arasında 36 kişisel değerden 23’üne verilen önem dereceleri açısından anlamlı farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen bu sonuç sözkonusu muhasebe öğrencileri ile kamu muhasebeciliği mesleği arasında K-M uyum eksikliğini ortaya koymaktadır. Sözkonusu uyum eksikliğine ilişkin çalışmada birtakım öneriler sunulmuş, özellikle mesleğin teknik gereklilikleri kadar etik değerlerin de önemine vurgu yapılmıştır.