Determination of Geography Literacy Levels of Primary School Students

Abstract

Araştırmanın amacı, yaşadığı yeri ve dünyayı farklı yönleri ile tanıyan, başta kendine olmak üzere topluma ve dünyaya yön verecek bireyler olan, ilkokul öğrencilerinin coğrafya okuryazarlığı düzeylerini belirlemek ve coğrafya okuryazarlıkları üzerinde çeşitli değişkenlerin etkisini ortaya koymaktadır. Araştırma 2020-2021 eğitim öğretim yılında Kastamonu il merkezinde ilkokul 1., 2., 3. ve 4. sınıfında öğrenim gören 2049 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın verileri her sınıf seviyesine göre hazırlanan 4 farklı “Coğrafya Okuryazarlığı Belirleme Testi” ile toplanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde; betimsel istatistik, bağımsız örneklem t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, ilkokul 1. sınıf öğrencilerinin coğrafya okuryazarlığı düzeylerinin orta, ilkokul 2., 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin ise yüksek olduğu belirlenmiştir. Elde edilen diğer bulgulara göre, ilkokul öğrencilerinin teknolojik araç ve gerece sahip olma, anne-baba eğitim durumu ve meslek durumu değişkenlerinin tüm sınıf seviyelerinde belirleyici etkisi olduğu belirlenmiştir. Seyahat değişkeninin 1., 2. ve 4. sınıf seviyesinde, yabancı uyruklu arkadaş sahibi olma değişkeninin sadece 3. sınıf seviyesinde coğrafya okuryazarlığı düzeylerinde belirleyici etkisi olduğu görülmektedir. Ancak cinsiyet ve yerleşim yeri değişkenlerinin ilkokul öğrencilerinin coğrafya okuryazarlığı düzeylerinde belirleyici bir etkisi olmadığı tespit edilmiştir. Araştırma sonunda elde edilen bulgulara bağlı olarak program, uygulayıcı ve araştırmacı odaklı bazı önerilerde bulunulmuştur.