Design In Children's Books

Abstract

Arka Plan: Çocuk kitaplarının tasarım ürünü olması gerektiği ve bu tasarımda yazar, illüstratör, tasarımcı ile yayıncının ekip çalışması yapması gerektiği vurgulanmıştır. 
 Amaç: Bu araştırma ile çocuk kitaplarının tasarım özellikleri araştırılmış ve Bursa Uludağ Üniversitesi Grafik Tasarım Programı öğrencilerinin konuyla ilgili tasarımları incelenmiştir. Bu araştırma ile çocuk kitaplarındaki tasarımın önemini vurgulamak amaçlanmıştır.
 Yöntem: Bu makalede Bursa Uludağ Üniversitesi TBMYO Tasarım bölümü öğrencilerinin, illüstrasyon dersinde dönem ödevi olarak hazırladıkları çocuk kitapları “görsel doküman” (sak, 2020:231) olarak değerlendirilmiş ve incelenmiştir. Nitel araştırma yönteminin önemli veri kaynaklarından doküman analizi içinde sınıflandırılan görsel dokümanlar, incelenmiş, çizimler renkler ve yaratılan kitap karakterleri değerlendirilmiş ve teoriler oluşturulmuştur. 
 Bulgular: Çocuk kitaplarında resim dili ile metin dilinin büyük oranda örtüşmediği görülmüş, tasarım dersi öğrenci uygulamalarında bu sorun giderilmeye çalışılmıştır. 
 Sonuç: Resimli çocuk kitapları sadece bir kitap değil, organize bir tasarım işidir. 
 
 Son zamanlarda çocuk kitaplarının niteliği sıkça tartışılmaktadır. Çocuk kitapları yazar, çizer, tasarımcı ve eğitimcilerin tamamlayıcı çalışmalarını kapsar. İyi tasarlanmış çocuk kitapları, erken yaşlardan yetişkinliğe ve ötesine kadar geniş bir okuyucu yelpazesine sahiptir. İyi tasarlanmış ve illüstre edilmiş çocuk kitapları, daha ilk görüşte görsel yapısıyla okuyucuyu cezbedip kendine çekebilir. 
 Çocuk kitabı illüstratörünün, grafik tasarımcı ile karıştırılıyor veya birlikte düşünülüyor olması, bu konudaki endişeleri arttırabilir. İyi bir çizerin, iyi bir tasarımcı olabileceği inancı, birçok nitelikli ressama, çocukların mutlu olmadıkları kitaplar ürettirebilir. Bu kudretli ressamları çocukların da tanıyıp saygı duymasını beklemek doğru değildir. Çünkü çocuk çizenle değil, çizilenle ilgilenir. Bu anlamda iyi bir çizer ya da ressam olmak, çoğu zaman iyi bir kitap tasarımcısı olmak anlamına gelmez. Ressam, çizer ya da sanatçı hayalindekileri görselleştirirken, tasarımcı o görsele anlam verir. Dolayısıyla çocuk kitapları resimlerinin sadece sanat endişesi taşımasını beklemek, her zaman doğru olmayabilir. Bu beklenti resimlerin anlaşılırlığını ve metinle olan bütünlüğünü olumsuz etkileyebilir. Bazen sanat, herkes için anlaşılır değildir. Oysa çocuk kitapları ve bu kitaplardaki resimler, her zaman anlaşılabilir olmalıdır. Resimler kitabı sadece eğlenceli kılmak için değil, anlaşılır yapmak için de kullanılmalıdır. Zira anlaşılır her resim, aynı zamanda çocuğun hayal kurduğu, düşündüğü, eğlendiği, mutlu olduğu, öğrendiği ve kendi dünyası ile gerçek dünya arasında kurduğu bir köprüdür. 
 Bu makalede, Bursa Uludağ Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Grafik Tasarım Programı öğrencilerinin hikâyesini yazıp, karakter ve sahnelerini çizdiği ve tasarladığı çocuk kitapları, çocuk kitapları tasarımı açısından değerlendirilmiştir. Bu örneklerde karakter yaratılması, sahnelerin çizilmesi, sayfa ve kitabın tasarlanması aşamaları dikkate alınmıştır. Metnin çizilenler ile örtüşüyor olması iyi bir çocuk kitabının önemli göstergelerindendir. Araştırmaya konu olan kitaplar, nitel araştırma yöntemlerinden belge analizi yöntemi ile incelenmiştir. Doküman incelemesi, araştırılması hedeflenen olgu veya olgular hakkında bilgi içeren yazılı materyallerin analizini kapsar.