BELEDİYELERİN PLANLAMA YETKİLERİNİN KENTLERİN KADERİNİN TAYİNİNDEKİ ROLÜ

Abstract

1982 Anayasası’nda halkın mahalli müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kurulduğu ifade edilen belediyeler, mevzuatla kendilerine verilen görev, yetki ve sorumlulukları kapsamında ihtiyaçları karşılamanın ötesinde aslında kentin kaderini tayin etmektedirler. Bununla da kalınmamakta, David Harvey’in vurguladığı üzere kentin kaderi belirlenerek kentlilerin geleceği biçimlendirilmektedir. Bu nedenle yöneticilerin, kentlilerin nasıl bir kentte yaşamak istediği sorusuna cevaplar araması ve hizmet rotalarını buna göre şekillendirmeleri gerekir. Her çağda bu soruya verilecek cevaplar değişecek olsa bile, “insan onuruna yaraşır bir yaşam imkanı sunan kent” yaklaşımı her zaman geçerliliğini koruyacak bir cevap olacaktır. Bu anlamda belediyelerin kentin ve kentlinin kaderini tayinde birincil derece önemli bir aktör olduğu gerçeğini göz ardı etmeden faaliyetlerini sürdürmesi gerekmektedir. Bunun ilk ve en önemli adımı olan planlama ise çalışmanın konusunu teşkil etmektedir. Çalışmanın kapsamını ise insan vücudunun iskelet sistemi ve damarları gibi kentlerin yapı taşlarını belirleyen imar planları ve yönetim sürecinde kaynakların rasyonel ve hedef odaklı kullanılmasına aracılık eden stratejik plan oluşturmaktadır. Bu bağlamda çalışmada, belediyelerin planlama yetkilerinin, kentin kimliğini oluşturan değerlere sahip çıkılması ve yeni değerler yaratılarak bunların gelecek nesillere taşınmasının yanı sıra yaşanabilir kaliteli kentler ve kurumsal yönetim modelleri oluşturulmasında ne kadar etkili bir araç olduğu üzerinde durulmaktadır. Çalışma literatür taraması yapılarak hazırlanmış, planlamanın teori ve uygulama safhasında yaşanan sorunlara ışık tutularak, planlamanın beraberinde getirdiği fırsatlara vurgu yapılmıştır. Çalışmanın kent yöneticileri başta olmak üzere, bu alanda akademik çalışmalar ve okumalar yapanların planlamanın önemine odaklanmasını sağlayarak fayda üretmesi hedeflenmektedir.