BATILILAŞMA SÜRECİ İÇERİSİNDE ÇOCUĞUN KONUMLANDIRILMASI: EĞİTİM, OYUN VE ÇOCUK HUKUKU BAĞLAMINDA ÜÇ KİTAP, ÜÇ İNCELEME

Abstract

Avrupa’da Sanayi Devrimi ile başlayan gelişmeler, yeni icat ve keşifleri de beraberinde getirmiş; eğitim, hukuk ve pozitif bilimlerde ilerleme kaydedilmiştir. Sanayi devrimi, üretimde eğitimli iş gücünü ihtiyaç haline getirmiştir. Bu da insanın üretimdeki payını daha önemli bir yere taşımıştır. Bu fikir Osmanlı’da Tanzimat Fermanı ile yaygınlaşmaya başlamış; eğitim ve hukuk gibi alanlarda Batı’daki gelişmeler dikkate alınmış ve uygulanmaya çalışılmıştır. Bu çalışmanın amacı çocukların eğitimi ve hukuki durumu üzerine yazılmış Osmanlıca kitapların incelenmesi ve Batılılaşma sürecinde çocuğun toplum içerisinde yeniden konumlandırılması bağlamında irdelenmesidir. Nitel bir yaklaşımla yapılandırılmış olan bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme yöntemi kullanılmış; elde edilen veri içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Bulgular eğitim, oyun ve çocuk hukuku olmak üzere üç kategori altında irdelenmiştir. İncelenen kitaplarda pozitif bilimlerin önemi, aklın üstünlüğü, bilgiyi sorgulama ve somutlaştırma, oyunun önemi, oyun temelli eğitim yaklaşımının benimsenmesi ve çocuğun hukuki haklarının yeniden düzenlenmesi ile ilgili bilgilerin yer aldığı görülmüş; bu bilgiler ışığında çocuğun toplum içerisinde yeniden konumlandırılması ile ilgili tartışmaya yer verilmiştir. Cumhuriyet döneminde yapılan yeniliklerin temeli Cumhuriyet öncesi yıllara dayanmaktadır. Bu dönemi anlatan eserlerin gün yüzüne çıkartılması ve Türkçe’ye kazandırılması, o döneme tanıklık edebilmemiz açısından önemlidir. Dolayısıyla bu anlamda yapılacak çalışmaların artırılması ve alan yazına kazandırılması önerilmektedir.