Bariery w edukacji włączającej

Paweł Kubicki

doi:10.37232/sp.2013.2.4

Abstract

In 2012 Poland ratified the UN Convention on the Rights of Persons with disabilities. In relation to this, the article discusses the barriers faced by students with disabilities within the inclusive education system. The analysis is based on the cases reported in 2012 to me, acting at that time, as the public spokesperson for students with disabilities, within the campaign titled „All clear - the availability and quality of education for students with disabilities”. As a result, the analysis identifies three key problem areas that arises from 1) the definition of disability and the system of law, 2) financial support, and 3) the principles and criteria used in diagnosing disabled students. The conclusions show that in theory the Polish legislation seems to protect students with disabilities and provide it with adequate support in the framework of inclusive education. However, specific legal solutions and the practices of many local governments and schools, along with the ignorance of the education law, indicates that the situation of students with disabilities depends on many extralegal factors, such as the knowledge of education rules acquired by the parents and the carers of the students, the financial capacity of the local government as well as the teachers’ attitudes.

Highlights

Edukacja włączająca[1], rozumiana jako edukacja osoby z niepełnosprawnością[2] w ogólnodostępnej placówce edukacyjnej najbliżej miejsca zamieszkania, jest w teorii prawem każdego dziecka
W takim przypadku bez ścisłego powiązania środków z dodatkowych wag subwencyjnych, np. w formie przekształcenia ich w dotację, będzie to zawsze stanowiło pole do nadużyć i manipulacji oraz dylematów, w których choćby ze względu na proporcje (3% ogółu uczniów) uczniowie z niepełnosprawnościami będą stali na z góry przegranej pozycji
The analysis identifies three key problem areas that arises from 1) the definition of disability and the system of law, 2) financial support, and 3) the principles and criteria used in diagnosing disabled students

Summary

BARIERY W EDUKACJI WŁĄCZAJĄCEJ

Edukacja włączająca[1], rozumiana jako edukacja osoby z niepełnosprawnością[2] w ogólnodostępnej placówce edukacyjnej najbliżej miejsca zamieszkania, jest w teorii prawem każdego dziecka. Wskazuje na to wyraźnie Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, bowiem zgodnie z art. 2 zakazuje również wykluczania OzN z powszechnego systemu edukacji ze względu na niepełnosprawność, nakazując jednocześnie wprowadzenie racjonalnych usprawnień, zgodnie z indywidualnymi potrzebami oraz niezbędnego wsparcia w ramach. 1: System oświaty zapewnia w szczególności: (...) możliwość pobierania nauki we wszystkich typach szkół przez dzieci i młodzież niepełnosprawną oraz niedostosowaną społecznie, zgodnie z indywidualnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi oraz predyspozycjami, a także opiekę nad uczniami niepełnosprawnymi przez umożliwianie realizowania zindywidualizowanego procesu kształcenia, form i programów nauczania oraz zajęć rewalidacyjnych (...). Omówienie obowiązujących przepisów prawa oraz działań dotyczących edukacji osób z niepełnosprawnością można znaleźć także w uzasadnieniu do przyjęcia ustawy o ratyfikacji Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych Podstawę do analizy stanowią sprawy zgłoszone w ramach projektu „Wszystko jasne – dostępność i jakość edukacji dla uczniów niepełnosprawnych”[4] oraz moja działalność jako społecznego rzecznika uczniów niepełnosprawnych w wyżej wymienionym projekcie. Równy dostęp do edukacji osób z niepełnosprawnościami, [w:] Zasada równego traktowania, „Prawo i praktyka” nr 6, Ochrona praw osób z niepełnosprawnościami – najważniejsze wyzwania po ratyfikowaniu przez Polskę Konwencji ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa 2012, s. 34–40

Definiowanie i orzekanie o niepełnosprawności

Kryteria i zakres udzielanego wsparcia

Findings

BARRIERS TO INCLUSIVE EDUCATION