Authenticiteit, een geloofwaardig begrip?

Abstract

In het sluitstuk van diverse bijdragen in dit nummer over authenticiteit wordt de vraag gesteld of authenticiteit als begrip geloofwaardig is. Dit gebeurt aan de hand van de betekenis die authenticiteit heeft voor monumenten op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Monumenten met het predikaat werelderfgoed hebben volgens de Operational Guidelines for the Implementation of the World Heritage Convention van UNESCO ‘Outstanding Universal Values’ (OUV). Tevens beantwoorden ze aan de eis van integriteit en authenticiteit, in ieder geval waar het cultureel erfgoed betreft. In navolging van The Nara Document on Authenticity (1994), en rekening houdend met de mondiale culturele diversiteit, kan de authenticiteit gebaseerd zijn op een grote variëteit aan eigenschappen.
 Twee Nederlandse werelderfgoedmonumenten, het Rietveld Schröderhuis (1924) en de Van Nellefabriek (1925-1931), behoren tot de architectuur van de Moderne Beweging. In de nominatiedossiers van deze twee monumenten wordt authenticiteit verschillend beargumenteerd. In beide gevallen is, zoals bij monumenten uit de Moderne Beweging zeer gangbaar is geworden, de ‘ontwerpauthenticiteit’ echter van groot belang. Is het begrip authenticiteit dan zodanig verbreed dat het uiteindelijk willekeurig wordt toegepast? Volgens de auteur kan authenticiteit zeker een kwaliteitskenmerk zijn, als er maar binnen de eigen culturele context een duidelijke en geloofwaardige definitie wordt gehanteerd.