Abstract

İklim değişikliği, günümüzün en büyük ve acil sorunlarından biridir. İnsanı ve birçok türü tehdit eden bu krizde, iklim haberlerinin önemi büyüktür. Ancak son yıllarda yapay zekânın her alana yayılmasıyla birlikte dijital medyada yer alan ve arama motorlarının optimizasyonuyla bir araya getirilen haber fotoğraflarının bu konuda yetersiz kaldığı ve daha çok çeşitli tasarım programlarıyla oluşturulan tek tip ve benzer görsellerin yer aldığı gözlemlenmektedir. Yapay zekâ, filtreleme yapmadan sayısal tabanda bulunan tüm verileri bir araya toplaması nedeniyle bilgi kirliliğine neden olmakta ve iklim gibi spesifik konularda da dezenformasyon risklerine yol açmaktadır. Bu durum, kamuoyunun doğru bilgilendirilmesini zorlaştırmaktadır. Sosyal bilimlerde nitel bir araştırma yöntemi olan doküman analizinin kullanıldığı çalışmanın örneklemini, Similarweb’in, Temmuz 2022 ve Haziran 2023 arasında gerçekleştirdiği analizler sonucunda en çok kullanılan arama motorları arasında ikinci sırada yer alan ve Şubat 2023 itibarıyla yapay zekayâ entegre edilen “Bing” arama motoru oluşturmaktadır. Örneklem dâhilinde bulunan yapay zekâ destekli arama motorunun sohbet kısmına “iklim değişikliği ile ilgili haber fotoğrafları” anahtar kelimeleri yazılarak ‘görseller’ sekmesinde yer alan görseller baz alınıp çalışma alanı sınırlandırılmıştır. Çalışma kapsamında bulgulara ulaşmak için amaçlı örnekleme yöntemleri içerisinde yer alan ‘maksimum çeşitlilik örneklemesi’ kullanılmış, iklim değişikliğinin ana kavramlarından olan kuraklık, buzulların erimesi ve aşırı ısınma ile üç kategori oluşturulmuştur. Belirlenen her bir kategori için 10 adet haber fotoğrafı incelenmiştir. Elde edilen veriler doğrultusunda yapay zekânın haber fotoğraflarını ve görsellerini ayırt etmeden bir araya toplamasının, habercilikte ‘haber fotoğrafçılığı’ olarak adlandırılan kavramı zedeleyerek dezenformasyona yol açtığı gözlemlenmiştir.

Full Text
Published version (Free)

Talk to us

Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have

Schedule a call