Arap Modernistlerin Vahiy Algısı

Abstract

Kur'an, İslam kutsal metni olarak kabul edilir ve Müslümanlar için rehberlik edici bir kaynak olarak görülür. Ancak, Kur’an’ın yorumlanması ve anlaşılması sürekli bir tartışma konusu olmuştur. Özellikle modernistler, Kur’an’ı çağdaş bir perspektiften ele alarak geleneksel yorumları sorgulamış ve yeniden değerlendirmişlerdir. Arap coğrafyasındaki modernist yazarlar ise 19. ve 20. yy’da Kur’an’ı inceleme konusunda yoğun ilgi gösterdiler. Bu ilgi, Kur’an metnini okuma ve yorumlama konusunda farklı bir metodoloji geliştirmelerine zemin hazırladı. Bunun neticesinde onlar çalışmalarında, sadece ayetlerin yorumlanmasıyla sınırlı kalmadılar, aynı zamanda Kur’an metninin tarihsel ve kültürel oluşumunu ele alan bir yaklaşımı benimsediler ve Kur’an metninin oluşum aşamalarına çalışmalarında özel olarak yer verdiler. Bu da “vahiy” ile başlayıp Kur’an’ın Hz. Peygamber’e indirildiği ve ardından Hz. Peygamber’in vahyi ashaba aktardığı dönemi kapsıyor. Daha sonra Kur’an’ın yazıya geçirildiği ve belirli bir sistem içinde toplandığı döneme ve alimlerimizin Kur’an’ı sistematik bir şekilde açıklamaya başladığı döneme kadar uzanıyor. Bu çalışmada, özellikle Arap modernistlerin Kur’an’ı yorumlamadaki önemli temellerden biri olan Kur’an’ın tarihselliği iddiası ele alınmaktadır. Onların tarihselcilik merkezli yaklaşımı; Kur’an’ı inceledikleri zaman ve mekanın, ilk muhatapların hüküm sürdüğü kültürle ilişkisini anlamaya yönelik olduğu anlaşılmıştır. Bu da onları, Kur’an'ın söz konusu zaman ve mekandaki bağlamı içinde sınırlı kalması ve kültürel farklılıklar ile insan ihtiyaçlarındaki çeşitlilik nedeniyle diğer zamanlara uygunsuz olduğu sonucuna ulaştırmaktadır. Çalışmamızdaki amacımız ise modernist yaklaşımın vahiy ve nübüvvet özelinde savundukları görüşler analiz edilmiştir. Nihai olarak tarihselci modernist bakış açısının hataları ortaya konulmuş ve çözüme dair teklifler sunulmuştur.