Ağır Yük Araçları Park Alanlarının Karakteristikleri: Türkiye’ye Yönelik Bir İnceleme

Abstract

Çekici, römork, yarı-römork, kamyon, tır ve diğer ağır yük araçlarının yol kenarları, rampalar, boş alanlar ve ara sokaklar gibi yerlere park etmesi, güvenlik riski oluştururken altyapıyı da olumsuz olarak etkilemektedir. Uzun mesafeli yük taşımacılığı için kullanılan iyi aydınlatılmış, güvenli, emniyetli, konforlu ve yerleri belirlenmiş park alanları sayesinde ağır vasıta araç sürücülerinin stresinin azalması, sürücü, yük ve trafik güvenliği ile emniyetinin artması mümkün olabilmektedir. Uygun park alanlarının yetersiz olması veya bulunmaması, tedarik zinciri ve lojistik hizmetlerinin verimliliği ile rekabet gücünü etkileyen ulusal ölçekte bir kavram olarak karşımıza çıkabilmektedir. Bu doğrultuda üst seviye yönetim iradesi ile ulusal ölçekte ve bütüncül bir yaklaşımla ihtiyaç, fayda ve maliyet analizi sonuçları dikkate alınarak merkezi çözümler geliştirilmesinin ağır yük araçlarının park ihtiyacının giderilmesine yönelik uygun bir yöntem olacağı değerlendirilmektedir. Bu çözümlerin sağlanmasında düzenleme, teşvik ve destekler önemli imkanlar sunacaktır. Uygun planlanma ve tasarımla, doğru yerlerde konumlandırılan nitelikli ve yeterli tır parklarının, sürdürülebilir ve sağlıklı toplum hedefleri ile ekonomik kalkınmaya katkısı olacağı öngörülmektedir. Bu çalışmanın amacı, yük taşımacılığı sürecinin gerektirdiği dinlenme, güvenlik, bakım gibi konularda ihtiyacı karşılayacak yeterli tır parkı alanı sağlanması için mevcut uygulama ve başarılı örnekleri değerlendirerek bir yol haritası ortaya koymaktır. Literatür taramasıyla ulusal ve uluslararası ölçekte mevzuat, proje ve raporlar ile teknik şartnameler, resmi ve özel kurumların internet sayfaları incelenerek araştırma makalesi olarak düzenlenen bu çalışmanın; taşımacılık sektöründe yer alan işletme, girişim ve çalışanlar ile politika yapıcılara ve sektörün diğer tüm paydaşlarına faydalı olması ve literatüre katkı sağlaması hedeflenmektedir.