Antik Çağ’da Kappadokia Bölgesi’nin İnanç Sistemi Üzerine Bir Değerlendirme

Abstract

Çağlar boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan Kappadokia bölgesi, bu özel duruma paralel olarak çok çeşitli kültürlerin doğduğu ya da şekillendiği bir alandır. Nitekim bölgenin merkezi konumu, başlangıçtan bu yana farklı etnik gruplara mensup halklar tarafından yaşam alanı olarak tercih edilen önemli bir coğrafyadır. Bu durum, başlangıçta bölgede kendine özgü bir gelişim gösteren dini hayatın giderek daha kozmopolit bir yapıya bürünmesine neden olmuştur. Bölgenin farklı alanlarında yapılan arkeolojik çalışmalar bu konuyu destekleyen en önemli verileri sunmaktadır. Bu nedenle bölgenin arkeolojik malzemelerinin sağladığı bilgiler, Kapadokya'nın tarih öncesi çağlarda bile çevre kültürlerle yakın ilişkiler içinde olduğunu ortaya koymaktadır. Bununla birlikte bölgedeki inançların ve ritüellerin başlangıç aşamasında kendine özgü bir gelişim sergiledikleri söylenebilir. Buna karşılık Kappadokia coğrafi konumu nedeniyle doğu-batı ve kuzey-güney yönlerinde uzanan yol bağlantılarının kavşak noktasında yer almaktadır. Bu nedenle zaman içinde askeri seferler, ticari ilişkiler ya da göçler gibi güçlü nedenler etkisiyle bölgedeki özgün dini yapılarda değişiklikler meydana gelmeye başlamış ve bu değişim tek yönlü gerçekleşmemiştir. Değişim ve gelişimin karşılıklı yaşandığı bu coğrafyada bulunan kültlerin sayısı ise aynı zamanda burada yer alan etnik çeşitlilik oranı konusunda da fikir vermektedir. Bu çalışmada bölgede tarih öncesi çağlardan beri tapınılan tanrıların misyonları ile bölgenin coğrafya ve iklim koşulları arasındaki yakın bağlantı, arkeolojik malzemeler, antik yazarların verdiği bilgiler ve güncel veriler harmanlanarak bölgedeki inanç sistemi incelenmiştir.