Abstract

Bilişsel modele göre, kişilik bozuklukları işlevsel olmayan inanışların sonucunda ortaya çıkmaktadır. İşlevsel olmayan inanışların içerikleri kişilik bozukluklarına göre farklılık göstermekte ve bu inanışlar o kişilik bozukluğuna özgü biliş, duygu ve davranışları etkilemektedir. Kişilik bozukluklarını kavramsallaştırmak ve etkili bir şekilde tedavi etmek için kişilik bozukluklarına özgü inanışlarda rolü olan faktörlere odaklanılmaktadır. Bu çalışmada kişilik inanışlarının üzerinde aile öngörülemezliğinin etkisi kontrol odağı aracılıyla incelenmiştir. Çalışmaya İstanbul ve İzmir’de yaşayan 20-40 yaş arasındaki 282 kişi katılmıştır. Örnekleme kartopu yöntemi ile ulaşılmıştır. Veri toplama sürecinde Kişisel Bilgi Formu, Geçmişe Dönük Aile Öngörülemezliği Ölçeği, Kişilik İnanç Ölçeği-Kısa Form ve Kontrol Odağı Ölçeği kullanılmıştır. Kurulan modelde aracılık rolü Hayes’in (2013) PROCESS makro eklentisiyle Bootstrap yöntemi temel alınarak test edilmiştir. Bulgulara göre Geçmişe Dönük Aile Öngörülemezliği toplam ölçek puanı ve Kontrol Odağı ölçek puanı ile Kişilik İnanç Ölçeği alt boyutları ile anlamlı düzeyde ilişkilidir. Geçmişe Dönük Aile Öngörülemezliği toplam ölçek ve Kişilik İnanç Ölçeği alt boyut puanları arasındaki ilişkide kontrol odağının aracı rolü bulunmaktadır. Sadece Geçmişe Dönük Aile Öngörülemezliği Ölçek toplam puanı ile Kişilik İnanç Ölçeği-Şizoid alt boyutu arasındaki ilişkide kontrol odağının aracı etkisi yoktur. Araştırmanın bulguları literatür ışığında tartışılmıştır. Ayrıca çalışmanın kişilik bozukluklarını önleyici ve tedavi edici müdahale programlarının geliştirilmesi açısından önemi üzerinde durulmuş, çalışmanın sınırlılıkları belirtilmiştir. Son olarak çalışmanın ileriki dönemlerde diğer çalışmalara yol gösterebilecek özellikleri vurgulanmıştır.

Full Text
Published version (Free)

Talk to us

Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have

Schedule a call