Again, A City Typology in Old Ankara 50 Years After the Study of Ruşen Keleş

Abstract

Ruşen Keleş’in ‘Eski Ankara’ olarak tabir ettiği kentsel çekirdekte tam 52 yıl önce yaptığı saha çalışmasının sosyo-ekonomik yönden benzerini gerçekleştirme hedefini taşıyan bu araştırmada, Kale, Sakarya ve Anafartalar Mahallelerinin mevcut sosyo-ekonomik yapısı hakkında güncel bilgi sağlanmakta ve Keleş (1971)’in Eski Ankara’da Bir Şehir Tipolojisi isimli eserinde sunulan bulgular ile bugünkü bulgular karşılaştırmalı olarak analiz edilmektedir. Eski Ankara’da yaşayan hanelerin sosyal ve iktisadi özelliklerindeki değişim 1970’te hane temsilcilerine sorulan soruların 2022’te tekrar yöneltilmesi ile izlenmiştir. Keleş Ankara’nın tarihi kent merkezinin çöküntüleştiği ve bir geçiş bölgesi niteliğinde olduğu yönündeki tespitlerinin yanı sıra Batı’nın sefalet bölgelerinden farklı olarak mahalle kültürünün ve sosyo-kültürel bağların da yaşamaya devam ettiğini söylemiş ve bölgeyi tanımlamak için “yerli slum” ifadesini kullanmıştır. Sonraki yıllarda yapılan başka çalışmalar çöküntüleşmenin gerçekleşmediği yönünde bulgular sunmuş olsa da kentsel yenileme, soylulaştırma, neoliberalleşme eksenindeki müdahaleler sonucunda Keleş (1971)’in öngörüsünün gerçekleştiği ve Eski Ankara’nın “yerli slum” özelliğinin pekiştiği anlaşılmaktadır. Çalışmada bu sonucu destekleyen süreklilikler ve kopuşlar tespit edilmiştir.