„A najprzód Najwyższemu Stwórcy za wszystkie dobrodziejstwa składam dzięki...” Duchowieństwo eparchii przemyskiej wobec Boga i religii w świetle testamentów 1817–1827

Abstract

Artykuł odnosi się do religijności duchowieństwa greckokatolickiego z terenu eparchii przemyskiej. Analizę oparto na testamentach duchownych z lat 1817–1827 z zasobu Archiwum Państwowego w Przemyślu. Elementy religijne występują najczęściej w formie inwokacji dewocyjnej, krótkiej refleksji, będącej pozostałością staropolskiej arengi, w dyspozycjach pogrzebowych oraz w postaci motywu „sądu boskiego” i błogosławieństwa. Analiza wykazała, że wspomniane elementy nie są powszechne w badanych testamentach, a treść z reguły ograniczona. Autor stara się odpowiedzieć na pytanie, jakie są powody tego zjawiska oraz co analizowane testamenty przekazują na temat religijności tej grupy społecznej.