Abstract

Türkiye’nin Batı Karadeniz Bölgesi son yıllarda farklı ölçeklerde taşkınlara maruz kalmaktadır. Bölgede meydana gelen şiddetli yağışlar özellikle topoğrafyanın etkisi ile hızlı yüzeysel akışa ve toprak kaymalarına sebep olmakta ve zaman zamanda afete dönüşmektedir. Yağış ve topoğrafik koşullar dışında, yanlış arazi kullanımı uygulamaları, nehir havzalarının yoğun kullanımı ve şehirleşme faktörleride taşkınların afete dönüşmesinde etkili olmaktadır. Batı Karadeniz Bölgesi’nde 10-11 Ağustos 2021 tarihlerinde yaşanan taşkın olayı son yıllarda görülmemiş bir afete dönüşerek, yüze yakın can kaybına ve yerleşim yerlerinde ve altyapıda oldukça ciddi zararlara sebep olmuştur. Özellikle Kastamonu’nun Bozkurt ilçesi, Sinop’un Ayancık ilçesi ve Bartın il merkezi selden en fazla etkilenen yerleşim yerleri olurken, konut alanları, ticari aşanlar ve altyapı ciddi ölçüde zarar görmüştür. Yağış koşulları açısından 24 saatte 400 mm’ye yakın yağışların gerçekleştiği bölgede, çeşitli süreler içerisinde 200 yıl ve üzeri tekerrürleri aşan maksimum yağışlar kaydedilmiştir. Bu çalışmada, 10-11 Ağustos 2021 tarihleri arasında Batı Karadeniz Bölgesinin Kastamonu, Sinop ve Bartın illerinde meydana gelen taşkın olaylarının Ani Taşkın Erken Uyarı Sistemi (FFGS) değerlendirilmesi yapılarak, FFG sisteminin bir erken uyarı sistemi olarak kullanılabileceği rolü üzerinde durulmuştur. FFG Sistemi içinde yer alan toprak nemi verileri, taşkın olayları öncesindeki yağışlar nedeniyle toprağın suya doygun olduğunu göstermiştir. FFG Ani Taşkın Erken Uyarı Sistemi kapsamında ECMWF ve WRF modelleri yağış tahminleri kullanılarak üretilen ani taşkın tehlike ürünlerinin yaşanan taşkınların gerçekleştiği alanlardaki riski daha önceden ortaya koyduğu tespit edilmiştir. Özellikle ECMWF modeline göre de 10 Ağustos 09:00 UTC itibarı ile taşkın erken uyarıları oluşmuş ve ECMWF modeli 12:00 UTC esas aldığında yağış miktarının artması ile uyarı seviyesi en üst seviyede gerçekleşmiştir. FFG Sistemi 10-11 Ağustos 2021 Batı Karadeniz taşkınları ile ilgili olarak gerek lokasyon ve gerekse zaman olarak kabul edilebilir doğrulukta erken uyarıları ürünleri üretmiştir. Çalışmanın ortaya koyduğu sonuçlar, FFG Sisteminin bir erken uyarı sistemi olarak alt havzalardaki taşkın riskini belirlemede tahmincilere rehber görevi görebileceğini göstermiştir.

Talk to us

Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have

Schedule a call

Disclaimer: All third-party content on this website/platform is and will remain the property of their respective owners and is provided on "as is" basis without any warranties, express or implied. Use of third-party content does not indicate any affiliation, sponsorship with or endorsement by them. Any references to third-party content is to identify the corresponding services and shall be considered fair use under The CopyrightLaw.