مطالعه براکیوپودهای سازند مبارک (کربنیفر زیرین) در منطقه تالو (شمال غرب دامغان)

Abstract

سازند مبارک در شمال شهرستان‌دامغان از گسترش قابلتوجهی برخوردار است. در این ‌پژوهش یک برش چینه‌شناسی در منطقه تالو (شمال‌غرب دامغان) جهت مطالعه زیست‌چینه‌نگاری و لیتواستراتیگرافی براکیوپودهای کربونیفر زیرین در سازند‌مبارک انتخاب شده است. سازند‌مبارک در برش تالو 580 متر ضخامت داشته وبه‌طورعمده از آهک‌های خاکستری تیره و شیل‌های سیاه (غنی از مواد آلی) تشکیل‌شده است. این سازند در برش مورد مطالعه به‌صورت پیوسته برروی سازند جیرود قرارگرفته و آهک‌های ورمیکوله قاعده سازند الیکا با یک سطح فرسایشی روی سازند مبارک را می‌پوشاند. از نمونه‌های برداشت‌شده دراین برش تعداد 25جنس و 30گونه براکیوپود مورد شناسایی قرار گرفت. با توجه به گستردگی براکیوپودهای مقطع مورد مطالعه، 4واحد زیستی تجمعی دررسوبات کربونیفر آغازین مشخص گردید. زیست‌زون1 (تورنزین‌پیشین): این زون با اجتماع گونه‌های شاخص زیر شناخته می‌شود: Rugosochonetes cf. hardrensis (Phillips,1841)،Spinocariniferanigra Rossirhynchusadamantinus, Shumardella sp., Cleiothyridina transversa؛ زیست‌زون2 (تورنزین‌میانی): Spirifermissouriensis، Spirifer attenuatus (Sowerby,1839)، Spirifer cf. trigonalis (Martin, 1809)، Athyrishibernica Syringothyriscospidata؛ زیست‌زون3 (تورنزین‌پسین): Marginatia aff. burlingtonensis (Hall,1893)،Tomiproductus elegantulus، Leptagonia cf. regularis, Marginatiaburlingtonensis, Fusellatornacensis؛ زیست‌زون4 (ویزئن‌پیشین-میانی): Buxtonia cf. praejuresanensis، Marginatia cf. kinghirica، Cleiothyridina cf. okensis (Grunt,1980) بر اساس این مطالعه سن سازند مبارک در برش تالو تورنزین تا ویزئن میانی تعیین شده است. براساس مطالعه انجام‌شده براکیوپودهای سازند مبارک در محیط‌های لاگون، سد و جلوی‌ریف می‌زیسته‌اند.