بررسی تأثیر جهت خطوط کشت، کود زیستی نیتروکسین و مواد سوپرجاذب بر عملکرد و اجزای عملکرد ماشک برگ پهن

Abstract

کاربرد کودهای بیولوژیک به‌ویژه باکتری‌های محرک رشد، مهم‌ترین راهبرد تغذیه گیاه برای مدیریت پایدار بوم‌نظام‌های کشاورزی و افزایش تولید آن‌ها در سیستم کشاورزی پایدار می‌باشد. با توجه به اینکه ایران کشوری کم آب و خشک است، کاربرد سوپر جاذب از راهکارهایی جهت کاهش مصرف آب می‌باشد. در این راستا به‌منظور بررسی تأثیر جهت خطوط کشت، کود زیستی نیتروکسین و مواد سوپرجاذب بر عملکرد و اجزای عملکرد ماشک برگ پهن آزمایشی در سال زراعی 94-1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی- دانشگاه لرستان به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. در این تحقیق جهت خطوط کاشت به‌عنوان فاکتور اصلی به دو صورت شمالی- جنوبی و شرقی- غربی در کرت‌های اصلی در نظر گرفته شد. عامل‌های فرعی در این آزمایش کود زیستی نیتروکسین و مواد سوپر جاذب هر یک در دو سطح مصرف و عدم مصرف در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که استفاده از کود زیستی نیتروکسین بر صفات قطر ساقه، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت تأثیر معنی‌دار (P≤0.01) بر جای گذاشت. همچنین ارتفاع بوته، قطر ساقه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت در تیمارهای کاربرد سوپر جاذب، نسبت به شاهد افزایش داشت. جهت کشت شمالی- جنوبی اثر مثبتی بر بسیاری از صفات داشت. کمترین وزن هزار دانه 91/00 گرم در تیمار کشت شده بر روی خطوط شرقی- غربی و بیشترین وزن هزار دانه 132/7 گرم در تیمار کشت شده بر روی خطوط شمالی- جنوبی به‌دست آمد. به‌طور کلی مصرف کود زیستی نیتروکسین و مواد سوپر جاذب برای گیاهان کاشته شده بر روی ردیف‌های شمالی- جنوبی، سبب افزایش عملکرد و اجزای عملکرد دانه گیاه ماشک شد.