از آنجا که در سالیان اخیر، سرقت علمی-ادبی در نگارش متون علمی به زبان خارجی مورد بازخورد گسترده جهانی قرارگرفتهاست، طراحی ابزاری بومیشده و معتبر برای ارزشیابی نظری و التزام عملی جامعه دانشگاهی ایران اجتنابناپذیر به نظر میرسید. در تحقیق حاضر، با تکیه بر یافتههای حاصل از مطالعه جامع پیشینه تحقیق و مصاحبه بدون ساختار از 24 دانشجوی کارشناسی ارشد رشتههای زبان انگلیسی، چهارچوب اولیه در تهیه پرسشنامه بومیشده سرقت علمی-ادبی تدوین شد. پس از اجرای پایلوت، ویرایش چندباره سوالات، تحلیل عاملی، و مدل سازی معادلات ساختاری، پرسشنامه اجتماعی-فرهنگی سرقت علمی-ادبی با 36 سوال در حوزههای آگاهی، دیدگاه، ادراک و باورهای اجتماعی-فرهنگی به عنوان مؤلفههای بنیادی در ارتقا حساسیت جامعه دانشگاهی ایران نسبت به سرقت علمی-ادبی طراحی گردید. نسخه نهایی پرسشنامه بین 288 دانشجو و دانشآموخته، در تمام گرایشهای کارشناسی ارشد انگلیسی، از 6 دانشگاه دولتی (78 نفر) و آزاد اسلامی (210 نفر) توزیع و مورد تحلیل قرارگرفت. پاسخ ها نشانگر آگاهی بالا، ادراک دقیق از قوانین سرقت علمی-ادبی، دیدگاه خنثی و تا حدودی غیرمسئولانه، و باورهای اجتماعی-فرهنگی غیرعلمی شرکتکنندگان بود که منجر به گرایش ناخواسته آنها به ارتکاب سرقت علمی-ادبی میگردید. افزون بر این، تحلیل فراوانی در رخدادهای سرقت علمی-ادبی، با استفاده از نرمافزارiThenticate ، در 18 پایان نامه منتخب کارشناسی ارشد به زبان انگلیسی از دانشگاههای مورد نظر صورت گرفت که نتایج آن حاکی از رشد فزاینده سرقت علمی-ادبی در نوشتار علمی جامعه دانشگاهی ایران در بازه 1396-1392 بود. این محققان با برشمردن حقایق موجود در این حوزه، بر سیاستگزاری موثر در بستر دانشگاهها تاکید نمودند.