SOYUT Amaç:1 Bu çalışmanın amacı, COVID-19 pandemisi sırasında COVID-19'a maruz kalan gebe kadınların aşılara ilişkin bakış açılarını, aşılanma durumlarını, aşılara yönelik tutumlarını araştırmak ve yaklaşımları ile sağlık okuryazarlığı arasındaki ilişkiyi değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: Çalışmanın evreni, Kastamonu Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve İnebolu Devlet Hastanesi'ne başvuran ve en az dört haftalık gebeliği olan ve diğer tüm trimester dönemlerini kapsayan gebeler (N=375)'dir. Mayıs 2022- Aralık 2023 tarihleri arasında gebelerin sosyo-demografik özellikleri, obstetrik özellikleri, aşılanma durumları, aşılara karşı tutum ve davranışları sağlık okuryazarlık düzeylerini belirlemek ve saptamak amacıyla Anket Soru Formu Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği-32 (TSOY-32) kullanılmıştır. Analizler SPSS 22 programı kullanılarak yapılmıştır. Verilerin Ortalama±Standart Sapması ve yüzde dağılımı ile analizinde Ki-kare testi kullanılmıştır. p<0,05 anlamlılık düzeyi istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. Bulgular: Gebelerin yaş ortalaması 28,40±5,61, gebelik haftası ortalaması 28,40±5,61 ± 22,69±11,47 olarak bulundu. Çalışmada gebelerin %69,1’inin COVID-19 hastalığına yakalandığı, %76’sının COVID-19 aşısı olduğu ve %9,3’ünün gebelik sırasında COVID-19 aşısı olduğu görüldü. Gebelerin %68’inin hastalığı ailesine bulaştırması nedeniyle COVID-19 aşısını kendi isteği dışında yaptırdığı, %90,7’sinin ise gebe kalmadan COVID-19 aşısını yaptırmaktan vazgeçtiği görüldü. Gebelerin TSOY-32 ölçeğinin genel indeks puanı ortalaması 23,37±8,35 olarak bulundu. Gebelerin %55,7’sinin yetersiz sağlık okuryazarlığı düzeyinde olduğu belirlendi. Sonuç: Çalışma sonucunda COVID-19 pandemisi sırasında COVID-19 aşılarına yönelik yaklaşım, tutum ve davranış gösterdiği belirlenen gebelerin sağlık okuryazarlık düzeylerinin yetersiz olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda sağlık profesyonelleri arasında yer alan hekim ve ebelerin multidisipliner ekip yaklaşımı desteklenerek, Sağlık okuryazarlığı düşük olan gebelerin COVID-19 aşıları konusunda bilgi düzeyleri artırılmalıdır. Anahtar Kelimeler: Gebelik, COVID-19, COVID-19 aşıları, Sağlık okuryazarlığı.
Read full abstract