Sort by
Planning Power System Portfolio of Turkey through Analytic Hierarchy Process and Data Preprocessing Abstract

Bu çalışmada amaç, enerji konusunda dışa bağımlı bir ülke olan Türkiye’nin 2020-2039 yılları arasında ihtiyaç duyacağı elektrik enerjisini karşılayabilecek bir yatırım planı sunmaktır. Elektrik enerjisi üretimi için stratejik yatırım planı sürdürülebilir arz güvenliğinin sağlanması açısından kritik öneme sahiptir. Yatırım planının oluşturulması aşamasında çok kriterli karar verme yöntemlerinden Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) kullanılmıştır. Model oluşturulurken uygulanan bir dizi veri önişleme tekniği sayesinde AHS’nin öznellik yaklaşımı büyük ölçüde ortadan kaldırılarak görece daha nesnel sonuçların elde edilmesi sağlanmıştır. Çalışmaya özgünlük kazandıracak şekilde kullanılan veri önişleme teknikleri ve AHS yöntemiyle Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın (ETKB) stratejik hedefleri doğrultusunda bir portföy senaryosu ortaya konmuştur. Araştırma elde edilen portföy senaryosuyla ETKB’nin hedeflerini destekleyecek nitelikte bulgular ortaya koymaktadır. Buna göre, artan ihtiyacı karşılarken kullanılan enerji kaynaklarına göre elektrik üretiminde kömürün %10,6, doğal gazın %3, hidroelektrik kullanımının ise %4,3 azalacağı, rüzgârın %1,68, güneşin %4,34 ve jeotermal kullanımının da %2,98 artacağı öngörülmüştür. Sonuç olarak, yapılan planlama dışa bağımlılık oranını, fosil yakıt kullanım oranını ve emisyon değerlerini düşürürken, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını, istihdam potansiyelini ve arz güvenliğini arttırmaktadır. Bu araştırmanın sonuçları ETKB’nin 20 yıllık stratejik planında yer alan hedeflerin tutarlı olduğunu göstermesi açısından büyük önem arz etmektedir.

Open Access
Relevant
Tectono-Stratigraphic Investigation of Afyonkarahisar-Dinar-Dombayova Coalsite and Geological Development and Reserve Potential of Lignite Deposits in the Area

Çalışma alanı, Afyonkarahisar iline bağlı Dinar ilçesinin yaklaşık 10 km kuzeydoğusunda bulunan ve Göller bölgesinin oluşumunu da kontrol eden horst-graben sistemi içerisinde yer almaktadır. Çalışılan alan; horst-graben sistemi ve normal-verev atımlı faylar tarafından şekillendirilmiştir. Çalışmaların yürütüldüğü Dombayova grabeni yaklaşık olarak 5 ile 7 km genişliğinde, 20 km uzunluğunda bir çöküntü bölgesidir. Dombayova grabeni; kenarlarda alüvyon yelpazeleri ve yamaç molozları gibi genellikle orta-iri taneli birimlerden, orta kısımlarda ise kenar birimlerle yanal-düşey geçişli, kiltaşı, silttaşı, kumtaşı, çamurtaşı ve çok pekişmemiş kırıntılı birimlerden oluşmaktadır. Çalışma alanındaki aktif tektonizma nedeniyle sahanın özellikle doğu kenarlarındaki birimlerde gözle görülebilen eğimlenmeler dikkat çekmektedir. Ayrıca bu durum, sondajlardan alınan karotlarda da gözlendiği üzere bazı alanlarda yer yer sıkı kıvrımlanmalara sebebiyet vermiştir. Bu süreç sahada normal faylanmaların oluşumu ile birlikte verev atımlı faylanmaların gelişimini de sağlamıştır. Dombayova grabeni; batı ve doğu kenarlarından, havza merkezine doğru eğimli olan normal ve verev atımlı faylarla temsil edilmektedir. Sondaj çalışmalarında gözlemlendiği üzere, havzadaki faylar mevcut birimlerin çok kısa mesafelerde farklı seviyelerde oluşmasına neden olmuştur. Benzer ötelenmelere linyit damarlarında da gözlenmiştir. Bu nedenle kömür korelasyonu ve damar modellenmesinde zorluklarla karşılaşılmıştır. Söz konusu grabende yapılan sondaj çalışmaları ile yaklaşık olarak 1,525 milyar ton (± 100 milyon ton) rezerve sahip Geç Pliyosen-Kuvarterner yaşlı çökellerin altında oluşmuş, Miyosen-Pliyosen yaşlı linyitlerin varlığı tespit edilmiştir. Sahadaki linyitlerin kalınlıkları havza kenarlarında birkaç cm’den başlayıp, havza merkezine doğru yer yer yüzlerce metre kalınlığa ulaşmaktadır. Yapılan laboratuvar analizleri neticesinde bu linyitlerin ortalama olarak 1783 kcal/kg alt ısıl değere, %40,57 nem, %18,97 kül, %27,65 uçucu madde, %12,81 sabit karbon, %0,73 külde kükürt ve %1,25 toplam kükürt değerlerine sahip olduğu tespit edilmiştir.

Open Access
Relevant