Abstract
Artykuł prezentuje rozwiązania normatywne dotyczące procedury wystawiania, treści i znaczenia zaświadczenia o braku okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa, w kontekście regulacji związanych z zawieraniem małżeństwa przez pełnomocnika (matrimonium per procura). Zasadniczy cel i problem badawczy zawarty w publikacji oscyluje wokół odpowiedzi na pytanie, o braku jakich konkretnie okoliczności, dokument ten informuje; czy mechanizmy kontrolne towarzyszące wystawieniu tego zaświadczenia obejmują wymogi określone w art. 6 § 1 k.r.o. i czy dostrzegają specyfikę małżeństwa zawieranego przez pełnomocnika? Co konkretnie oznacza użyte w art. 8 § 1 k.r.o. sformułowanie, iż duchowny „nie może przyjąć oświadczeń przewidzianych w art. 1 § 2 [k.r.o.]” bez uprzedniego przedstawienia mu omawianego zaświadczenia i czy wskazany w tym przepisie zakaz dowodzi, że zaświadczenie o braku okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa ma charakter konstytutywny?
 Artykuł stawia tezę, że o ile sama idea wystawiania omawianego zaświadczenia jest bez wątpienia słuszna, o tyle dostosowywanie przepisów k.r.o. i p.a.s.c. do Konkordatu poszło w omawianej materii za daleko. Skutkowało ono wprowadzeniem takich obostrzeń, które statuują wyraźny prymat formalizmu nad zasadą favor matrimonii i dają asumpt do zróżnicowanej oceny charakteru tego zaświadczenia, w tym do formułowania tez o konstytutywnym charakterze tego dokumentu. Dla osób zamierzających zawrzeć małżeństwo w formie wyznaniowej ze skutkami cywilnymi wymóg legitymowania się zaświadczeniem mającym moc prawną stał się przesłanką w zasadzie analogiczną do tej, jaką mają inne, konstytutywne przesłanki małżeństwa, przy czym obostrzenie to nie ma charakteru powszechnego. Nie dotyczy ono nupturientów zamierzających zawrzeć małżeństwo przed kierownikiem USC lub konsulem (art. 1 §§ 1 i 4 k.r.o) a odnosi się tylko do tych, którzy zamierzają zawrzeć małżeństwo w formie wyznaniowej ze skutkami cywilnymi. Istniejący stan rzeczy trudno uznać za właściwy. Mankamentem obowiązujących regulacji jest również to, że zaświadczenie o braku okoliczności wykluczających zawarcie małżeństwa, mimo, iż zyskało znaczenie nieproporcjonalne do swej roli, „nie rozpoznaje” specyfiki małżeństw wyznaniowych ze skutkami cywilnymi zawieranymi per procura i w tym przypadku funkcji gwarancyjnych w należytym stopniu nie spełnia.
Highlights
W której charakter prawny zaświadczenia o braku okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa nie jest zdefiniowany jednoznacznie i bywa oceniany różnie, w zależności od realiów danej sprawy – trudno uznać za optymalną
Another deficiency of the current regulations arises from the fact that the certificate of no impediments to marriage, it has gained disproportionate importance, does not “recognize” the specificity of religious marriages with civil effects contracted per procura, and in this case does not duly fulfil its guaranteeing functions
Summary
Zgodnie z art. 41 § 1 k.r.o. osobom zamierzającym zawrzeć małżeństwo w sposób określony w art. 1 § 2 i 3, kierownik USC wydaje zaświadczenie stwierdzające brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa oraz treść i datę złożonych przed nim oświadczeń w sprawie nazwisk przyszłych. Wnioskując o wydanie wymienionego zaświadczenia, osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo powinny złożyć lub przedstawić kierownikowi USC dokumenty niezbędne do zawarcia małżeństwa, określone w odrębnych przepisach Mieszkańców wójt (burmistrz, prezydent miasta) obligatoryjnie zatrudnia inną osobę na stanowisku kierownika urzędu stanu cywilnego oraz fakultatywnie może zatrudnić zastępcę lub zastępców kierownika urzędu stanu cywilnego 1 § 2 i 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – oświadczenia o nazwisku (nazwiskach), które będą nosiły osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo po jego zawarciu, oraz oświadczenia o nazwisku dzieci zrodzonych z tego małżeństwa; 6) oświadczenie, że nie zachodzą przeszkody uniemożliwiające zawarcie małżeństwa określone w art. W doktrynie zwraca się uwagę, iż po utracie mocy przez wymienione zaświadczenie osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo w formie wyznaniowej ze skutkami cywilnymi muszą powtórzyć wszystkie czynności potrzebne do zawarcia małżeństwa, a więc ponownie złożyć dokumenty, o których mowa w art. W doktrynie zwraca się uwagę, iż po utracie mocy przez wymienione zaświadczenie osoby zamierzające zawrzeć małżeństwo w formie wyznaniowej ze skutkami cywilnymi muszą powtórzyć wszystkie czynności potrzebne do zawarcia małżeństwa, a więc ponownie złożyć dokumenty, o których mowa w art. 3 k.r.o. oraz ponownie uzyskać zaświadczenie, o którym mowa w art. 41§ 1 k.r.o.18
Sign-in/Register to view highlights & summary Sign-in/Register to access full text options 
Free) 
Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a call
