Abstract
<p>Prawosławny Sobór Narodzenia NMP powstał w 1875 r. z byłej cerkwi po bazylianach. Od początku funkcję proboszczów w parafii sprawowali duchowni z tytułem protojereja, do pomocy mieli dwóch kapłanów oraz diakona. Parafia rozwijała się dynamicznie pomimo materialnego ubóstwa i oporu byłych unitów. Należały do niej filie: cerkiew w miejskim szpitalu w Białej, Sławacinku, Wólce Plebańskiej, Hrudzie i Ciciborze. Prawosławne duchowieństwo brało czynny udział w życiu kulturalnym i społecznym miasta i parafii oraz podejmowało akcje charytatywne wśród unitów. Działalność soboru przerwała I wojna światowa, majątek cerkiewny ewakuowano w głąb Rosji, a świątynię przejęli ewangelicy.</p>
Highlights
Aleksander II na pamiątkę tego wydarzenia podarował Liwczakowi ikony Zbawiciela i Matki Bożej, które ten przywiózł i umieścił w cerkwi w Białej i Janowie w guberni siedleckiej29
Business council was interrupted by the World War I, the estate folk evacuated into Russia, the temple was taken over by Protestants
Summary
Prawosławny Sobór Narodzenia NMP powstał w 1875 r. z byłej cerkwi po bazylianach. Od początku funkcję proboszczów w parafii sprawowali duchowni z tytułem protojereja, do pomocy mieli dwóch kapłanów oraz diakona. Niniejszy artykuł przedstawia zarys historyczny parafii prawosławnego Soboru Katedralnego w Białej Podlaskiej w latach 1875–1917. Podstawę źródłową stanowią akta Prawosławnego Konsystorza Chełmsko-Warszawskiego, Chełmskiego Konsystorza Prawosławnego, Chełmskiego Zarządu Duchownego oraz Starostwa Powiatowego w Białej Podlaskiej. Z prasy urzędowej Królestwa Polskiego opublikowane w takich czasopismach, jak „Pamiatnaja Kniżka Siedleckoj Guberni” z lat 1875–1913 i „Chołmskaja Gubernia 1914 God” (roczniki), oraz czasopisma cerkiewne, szczególnie z lat 1875– 1917 i późniejszych. Z periodyków religijnych wybrano pisma: „Chołmsko-Warszawskij Jeparchialnyj Wiestnik” ukazujący się w Warszawie (dwutygodnik w latach 1877–1899, następnie tygodnik w latach 1900–1905), „Chołmskaja Cerkownaja Żizn” (dwutygodnik) z Chełma, „Cerkownyja Wiedomosti” z Petersburga (tygodnik) i „Wiadomości Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego” z Białegostoku (miesięcznik). We wszystkich wymienionych czasopismach artykuły publikowali przeważnie prawosławni duchowni, zdarzały się też inicjatywy osób świeckich. Głównym celem wydawców prasy było informowanie na bieżąco duchownych i świeckich o postanowieniach wyższych władz duchownych Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej. Umieszczone daty w artykule zostały zapisane zgodnie z kalendarzem gregoriańskim
Sign-in/Register to view highlights & summary Sign-in/Register to access full text options 
Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a callMore From: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Disclaimer: All third-party content on this website/platform is and will remain the property of their respective owners and is provided on "as is" basis without any warranties, express or implied. Use of third-party content does not indicate any affiliation, sponsorship with or endorsement by them. Any references to third-party content is to identify the corresponding services and shall be considered fair use under The CopyrightLaw.
