Zanim „przybył z zaświatów”, nazywał się Winer. Krąg rodzinny i konspiracyjny Szlamka, uciekiniera z ośrodka zagłady w Chełmnie nad Nerem

Abstract

Prezentacja pierwszych interdyscyplinarnych badań nad Szlamkiem (Szlamą Winerem), jego rodziną i kręgiem towarzyskim (konspiracyjnym). Uporządkowanie nie tylko dotychczasowego stanu wiedzy na temat autora świadectwa o Zagładzie Żydów w Kraju Warty (relacja „Szlamka”, „Grojanowski Report”), w kontekście jego znaczenia dla konspiracji getta warszawskiego i Polskiego Państwa Podziemnego, ale udokumentowana źródłowo genealogia uciekiniera. Autor przejrzał i poddał analizie istniejące informacje na temat przymusowego grabarza z ośrodka zagłady w Chełmnie nad Nerem, a dotychczasową literaturę zestawił z rezultatami kwerend, co pozwala na poszerzenie wiedzy o losach jednego z najbardziej enigmatycznych konspiratorów czasów Zagłady oraz jego najbliższych. Podjęte dociekania historyczno-biograficzne, a w ich konsekwencji sprawdzone, metodycznie opracowane dane historyczne, mają nie tylko wyeliminować z historiografii Zagłady nagromadzone i natrętnie powtarzane błędy w brzmieniu i pisowni nazwiska świadka, ale być znaczącym uzupełnieniem do istniejącego biogramu, zarysowanego jedynie na podstawie ocalałej relacji i fragmentu korespondencji warszawsko-zamojskiej, przechowywanych w „Archiwum Ringelbluma”.