Zakres zastosowania actio negatoria w teorii Fryderyka Zolla (starszego)

Abstract

Przedmiot badań: W XIX-wiecznej doktrynie pojawiały się wątpliwości co do tego, jak należy określić zakres zastosowania skargi negatoryjnej. Głos w tej materii zabierali liczni europejscy romaniści, ale na szczególną uwagę zasługuje stanowisko, ubiegającego się o veniam docendi z prawa rzymskiego na Uniwersytecie Jagiellońskim, Fryderyka Zolla (starszego). Ten uczony nie bał się w swej pracy habilitacyjnej polemizować z najznakomitszymi badaczami prawa rzymskiego, wyrażając jednoznacznie swe zapatrywanie co do zakresu zastosowania skargi negatoryjnej.
 Cel badawczy: Celem artykułu jest analiza poglądów Fryderyka Zolla (starszego), które ten uczony sformułował w odniesieniu do zakresu zastosowania skargi negatoryjnej w prawie rzymskim. Oprócz tego praca ma na celu przypomnienie, iż także rodzimi uczeni zabrali głos w tej materii. Współcześnie bowiem poglądy krajowych romanistów są w mniejszym stopniu znane i przez to rzadziej cytowane aniżeli zagranicznych uczonych.
 Metoda badawcza: W pracy dokonano analizy poglądów Fryderyka Zolla (starszego), uwzględniając przy tym odniesienia do źródeł prawa rzymskiego, z których ten uczony korzystał, tworząc swe dzieło. W pracy więc oprócz metody prawno-historycznej wykorzystano także metodę dogmatyczną.
 Wyniki: W pracy wykazano, iż Fryderyk Zoll (starszy) był zwolennikiem szerokiego ujęcia zakresu zastosowania skargi negatoryjnej i tym samym opowiedział się przeciwko opinii wyrażanej przez część uczonych. Jego stanowisko zostało dogłębnie uzasadnione, a co istotne, stanowi prawdopodobnie pierwszą próbę takiego ujęcia zakresu zastosowania skargi negatoryjnej w polskojęzycznej literaturze romanistycznej.