“YAPAY” BİR ÇOCUK KORUMA MODELİ OLARAK SOS ÇOCUK KÖYLERİ VE TÜRKİYE’DEKİ UYGULAMALARI

Abstract

Aile, çocukların büyümeleri için doğal ve ideal ortam olmasına rağmen bazı çocuklar çeşitli nedenlerle aile bakımından yoksun yaşamak zorunda kalmaktadır. Uluslararası ve ulusal mevzuata göre, ebeveyn bakımından yoksun olan korunmaya muhtaç çocukların tespiti, korunması ve alternatif hizmet modellerinden faydalandırılması kamunun sorumluluğundadır. Bununla birlikte, kamu kurumlarının yanı sıra korunmaya muhtaç çocuklara küresel ölçekte hizmet sunan sivil toplum örgütleri de bulunmaktadır. Bu çalışmada, ebeveyn bakımından yoksun çocuklara dünya genelinde hizmet sunan sivil toplum örgütlerinden biri olan Uluslararası SOS Çocuk Köylerinin korunmaya muhtaç çocuklara yönelik hizmetleri, kuruluş modeli ve Türkiye’deki uygulamaları eleştirel bir yaklaşımla ele alınacaktır. Uluslararası SOS çocuk köyü modeli “anne, kız ve erkek kardeşler, ev ve köy” olmak üzere dört bileşenden oluşmaktadır. Uluslararası SOS, bu model ile ebeveyn bakımından yoksun çocuklara “gerçek” bir aile ortamı oluşturduğunu iddia etmektedir. Uluslararası SOS, 2017 yılı sonu itibariyle Afrika, Amerika, Asya ve Okyanusya ve Avrupa’da 572 Çocuk Köyü ile 81.700 çocuk ve gence hizmet vermeye devam etmektedir. Uluslararası Çocuk Köylerini eleştirel bir yaklaşım ve çocuk hakları perspektifinden ele alan bu çalışmanın, SOS Çocuk Koruma modellerinin daha iyi anlaşılmasına ve çocuk refahı alanındaki çalışmalara katkı sağlanması beklenmektedir.