Wpływ wybranych zmiennych makroekonomicznych na liczbę pierwszych ofert publicznych – sytuacja polskiego rynku giełdowego

Abstract

Przedmiot badań: Analizie poddano wpływ zmiennych makroekonomicznych na liczbę pierw­szych ofert publicznych (IPO). Poszczególne wskaźniki ogólnogospodarcze oddziałują na rynek giełdowy w różny sposób. Zróżnicowane są także wyniki badań biorących pod uwagę ich wpływ na liczbę debiutów giełdowych przeprowadzanych w różnych krajach. Wobec tego zdecydowano się przeprowadzić analizę w tym zakresie, skupiając się na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW), pośrednio starając się sprawdzić, czy wyniki badań zagranicznych znajdują odzwierciedlenie w sytuacji polskiego rynku.
 Cel badawczy: Głównym motywem podjęcia badań była weryfikacja wpływu wybranych wskaź­ników makroekonomicznych na liczbę IPO. Celowi temu podporządkowano następujące hipo­tezy badawcze: stopa wzrostu PKB pozytywnie wpływa na liczbę debiutów giełdowych, stopa procentowa negatywnie oddziałuje na tę zmienną, wzrost stóp zwrotu z Warszawskiego Indeksu Giełdowego (WIG) przyczynia się do wzrostu liczby IPO.
 Metoda badawcza: Empiryczna weryfikacja wpływu zmiennych makroekonomicznych na licz­bę IPO przeprowadzona została z użyciem modeli regresji liniowej. Dla modeli rocznych estyma­cja przebiegała Metodą Najmniejszych Kwadratów (MNK), zaś w przypadku kwartalnych – także Uogólnioną Metodą Najmniejszych Kwadratów (UMNK), w celu uniknięcia heteroskedastycz­ności reszt. Analizie poddano liczbę IPO w latach 2005–2019, objaśniając ją wskaźnikami (stopą wzrostu PKB, stopą referencyjną NBP, stopą rentowności 10-letnich obligacji skarbowych stopą zwrotu z WIG) opóźnionymi o 1 okres.
 Wyniki: Stopa zwrotu z WIG istotnie, pozytywnie oddziaływała na liczbę debiutów giełdo­wych w kolejnym okresie zarówno w ramach modeli rocznych, jak i kwartalnych. W przypadku pozostałych zmiennych ich istotny wpływ na liczbę IPO zaobserwowano jedynie w przypadku modeli kwartalnych. Stopa wzrostu PKB wykazywała dodatnie powiązanie z liczbą debiutów giełdowych, co zgadza się z postawioną wcześniej hipotezą, podobnie jak w przypadku stóp zwrotu z WIG. Pozytywne oddziaływanie na liczbę IPO zanotowano też w przypadku referen­cyjnej stopy procentowej – wynik ten różnił się natomiast od oczekiwanego. Abstrahując od rezultatu badania, można wskazać też na celowość wykorzystywania modeli przygotowanych nie tylko w oparciu dane roczne, ale także i kwartalne, w przypadku badania wpływu zmien­nych makroekonomicznych na liczbę IPO.