Wpływ mechanizmu odwrotnego obciążenia na działalność małych i średnich przedsiębiorstw z branży budowlanej

Abstract

Powodem wprowadzenia mechanizmu odwrotnego obciążenia w branży budowlanej były zaobserwowane nieprawidłowości w zakresie rozliczeń podatku VAT. Celem rozważań prowadzonych w artykule jest analiza istoty mechanizmu odwrotnego obciążenia VAT jako instrumentu do zwalczania oszustw podatkowych i jego ocena z trzech punktów widzenia: konstrukcji przepisów podatkowych oraz ryzyka podatkowego w związku z ich stosowaniem przez przedsiębiorstwo, branży, w której zastosowano mechanizm reverse charge oraz sektora małych i średnich przedsiębiorstw, które świadczyły usługi budowlane objęte mechanizmem odwrotnego obciążenia. W artykule zastosowano metodę ustrukturyzowanych wywiadów z właścicielami małych i średnich przedsiębiorstw z branży budowlanej. Odpowiedzi przedsiębiorców pozwoliły autorce przedstawić w ogólnym zarysie problemy w rozliczaniu usług budowlanych w Polsce po wprowadzeniu mechanizmu odwrotnego obciążenia. W artykule posłużono się krytyczną analizą aktów prawnych regulujących funkcjonowanie mechanizmu reverse charge. Zmiana legislacyjna dotycząca poboru podatku od transakcji związanych z usługami budowlanymi była nieprecyzyjna m.in. przez brak definicji podwykonawcy. Ustawodawca, widząc skalę problemów i nieefektywność zmiany legislacyjnej, po niespełna dwóch latach zastąpił odwrotne obciążenie obligatoryjnym systemem podzielnej płatności.