Wkład Elizy Orzeszkowej w propagowanie kwestii kobiecej oraz kształtowanie dążeń edukacyjnych młodych Polek w II połowie XIX wieku

Abstract

W II połowie XIX wieku na ziemiach polskich kwestia kobieca stała się ważnym tematem społecznym. Dotyczyła kobiet ze średnich warstw społecznych. Obejmowała zagadnienia kształcenia dziewcząt, przygotowania ich do działalności zarobkowej oraz znalezienia takich miejsc pracy, które będą odpowiednie dla kobiet i nie będą stanowiły konkurencji dla mężczyzn. Kwestie te poruszała również Eliza Orzeszkowa, znana pisarka i publicystka. Opowiadała się za gruntownym wykształceniem kobiet w kierunku odpowiadającym ich zdolnościom i zainteresowaniom. Domagała się reformy wychowania dziewcząt w rodzinie, a zwłaszcza zadbania o ich harmonijny rozwój fizyczny, umysłowy i moralny. Zwracała uwagę na popełniane przez rodziców błędy i wskazywała sposoby ich naprawienia. Przedstawiając w swoich powieściach i opowiadaniach losy kobiet, które zostały zmuszone przez warunki życiowe do podjęcia działalności zarobkowej, a nie posiadały do niej wymaganego przygotowania, podkreślała potrzebę zapewnienia każdej dziewczynie fachowego wykształcenia w wybranym przez nią kierunku. W tekstach publicystycznych wskazała cel oraz sposoby właściwego wychowania i kształcenia młodzieży żeńskiej. Wkład Elizy Orzeszkowej w propagowanie kwestii kobiecej oraz kształtowanie dążeń edukacyjnych młodych Polek w II połowie XIX wieku jest nie do przecenienia i dlatego stał się przedmiotem niniejszych rozważań.