What University Rankings Do (Don’t)Tell Us? The Visible and Invisible Side of the Iceberg

Abstract

Üniversite sıralamaları, yükseköğretim paydaşları tarafından küresel çaptaki üniversitelerin göreli performanslarını kıyaslayabilmek için her yıl merakla beklenmektedir. Sıralamalara paydaşların göstermiş olduğu ilgi yeni sıralama kuruluşlarının ortaya çıkmasını beraberinde getirmiştir. Üniversitelerin akademik özelliklerinin nicelleştirildiği gösterge puanlarına dayandırılan sıralama sonuçlarının üniversitelerin akademik başarıları hakkında genel geçer bilgiler sağladığına inanılmaktadır. Bu nedenle sıralamaların yükseköğretim kurumlarını biçimlendirdiği, paydaşların kararlarını da derinden etkilediği ifade edilebilir. Dolayısıyla sıralamaların, yükseköğretim paydaşlarını nasıl şekillendirme(me)si gerektiği çeşitli perspektiflerden ele alınmalıdır. Bu çalışmada öncelikle sıralamaların metodolojik ve teorik temelleri ile birlikte performans ölçütleri değerlendirilmiştir. Daha sonra literatürde yer alan perspektifler işlevsel olarak incelenmiş, sıralamalara yönelik bakış açısını genişletmek için yeni perspektifler ortaya konmuştur. Sıralamaların eksik ve tutarsız yönleri yapılan analizlerle vurgulanmış, bu kuruluşların medya yoluyla oluşturduğu algının aksine paydaşların sıralama sonuçlarının doğrudan ya da dolaylı etkilerini, görünen ya da gösterilenlerin ötesinde değerlendirebilmeleri için buz dağının görünmeyen yüzüne dikkat çekilmiştir.