VERGİ KÜLTÜRÜNÜN VERGİ GELİRLERİNE ETKİSİ: TÜRKİYE VE DANİMARKA THE EFFECT OF TAX CULTURE ON TAX REVENUES: TURKEY AND DENMARK

Abstract

Bireyin vergi odeme/odememe kararini vergi kulturu etkilemektedir. Vergi kulturu, bir ulkede bulunan vergi sistemi ve kulturden etkilenen dinamik bir yapiya sahiptir. Bu yonuyle her ulkede degisiklik gostermekte ve vergi uyumunu etkilemektedir. Vergi uyumu, vergi kulturunun yuksek oldugu ulkelerde artmakta ve yuksek vergi geliri elde edilmektedir. Danimarka en yuksek vergi gelirlerinin toplandigi ulkelerden birisidir. Bu calismada vergi kulturu, vergi kulturunu etkileyen faktorler temelinde Danimarka ve Turkiye’nin vergi kultur endeksi 2010-2017 donemi icin hesaplanmis ve vergi gelirlerinin gayri safi yurt ici hasiladaki (GSYIH) payi ile karsilastirilmistir. Vergi kultur endeksi; ulkenin gelismislik duzeyi (GD), egitim sistemi (ES), bireylerin sosyal durumu (BSD) ile vergilendirme ilkeleri (VI), vergilendirme araclari (VA), mukellef bilinci (MB), mukellef vergi idaresi iliskisi (MVI) gostergeleri kullanilarak hesaplanmistir. Calisma sonucunda vergi kultur endeksi yuksek olan Danimarka’da vergi gelirlerinin gayri safi yurt ici hasila icindeki payi yuksek; dusuk-orta vergi kultur endeksine sahip olan Turkiye’de ise vergi gelirleri payi dusuk tespit edilmistir. Danimarka’da vergi kultur endeksi Turkiye’den ortalama bir bucuk kat fazla iken, vergi gelirlerinin payi iki kattan yuksektir.