Uluslararası Üniversite Sıralama Endekslerinde Türk Üniversitelerinin Yeri

Abstract

Üniversitelerin performanslarını eğitim, araştırma, yayın, uluslararasılaşma gibi çeşitli kriterler boyutunda ölçümleyen uluslararası derecelendirme endekslerinin yükseköğretimde kaliteyi ölçmeye yarayan bir araç olup olamayacağı tartışmaları akademik camiada devam ederken kamuoyunda bu endeksler büyük oranda ciddiye alınır hale gelmiştir. Her yıl dünyanın önde gelen uluslararası üniversite derecelendirme endeksleri önceden belirledikleri kriterler, kriterleri ölçen göstergeler ve göstergelerin ilgili ağırlıkları doğrultusunda çoğunlukla tek bir skorla ifade edilen sıralamalarını paydaşları ile paylaşmaktadır. Kullanılan kriterler ve metodolojik farklılıkların fiili sıralamaları nasıl etkilediği bir sorun iken, Türk üniversitelerinin bu sıralamalardaki görünürlüğü bir başka araştırma alanı oluşturmaktadır. Bu çalışmada 2011 ve 2015 yılları arasında THE World, QS World, ARWU ve URAP gibi önde gelen endekslere giren Türk üniversiteleri, bu üniversitelerin benzer ve ayırt edici özellikleri ve zaman içerisinde sıralamalardaki değişimleri ele alınmaktadır. Üniversitelerin büyüklüğü, devlet ve vakıf üniversitesi farklılığı, tıp fakültelerinin varlığı ve zaman içerisinde yerleşmiş üniversite itibarı gibi faktörlerin Türk üniversitelerinin uluslararası endekslerde sıralamalara girmesinde etkili olduğu gözlemlenmiştir.