Abstract
The article discusses the role of public intellectuals, with particular emphasis on scholars specializing in the study of religions. While various functions and aims of public intellectuals are taken into account, the article focuses primarily on risks related to scholars’ engagement in public discourse. The history of the academic study of religion shows that many of its representatives were involved in various ideological endeavors, including political ideologies. It is argued that the main role of the public intellectual in the study of religion is not to be a functionary of religious institutions nor even an interpreter of religious traditions, but a critical researcher who impartially popularizes knowledge about religions and highlights the mechanisms underlying the dynamics of the religious world.
Highlights
Sławomir Sztajer ponieważ intelektualistów w zachodnim tego słowa rozumieniu można znaleźć w starożytnej Grecji co najmniej od czasów sofistów i Sokratesa
Zadanie jest znacznie skromniejsze i ogranicza się do rozważenia roli religioznawcy jako intelektualisty publicznego, ze szczególnym uwzględnienie zagrożeń, jakie niesie za sobą zaangażowanie publiczne
The scholar of religion as Public intellectual
Summary
Przywoływany tutaj termin „intelektualista publiczny”, będący dosłownym tłumaczeniem angielskiego terminu public intellectual, nie jest zapewne nazwą powszechnie używaną w języku polskim, lecz dobrze oddaje znaczenie kryjącego się za nim pojęcia. Że nie każdy intelektualista jest intelektualistą publicznym: język, jakim posługuje się część intelektualistów, jest na tyle specjalistyczny i hermetyczny, że ich wytwory intelektualne są niedostępne dla szerszej publiczności, a czasami niezrozumiałe nawet dla wykształconego odbiorcy (Posner, 2001: 23). Czy cieszy się taką samą niezależnością jak intelektualista działający poza ramami nowoczesnego uniwersytetu. Zdaniem Edwarda Saida (1996: 11) intelektualista jest nie tyle osobą, która należy do odrębnej klasy społecznej czy grupy zawodowej, lecz jednostką posiadającą zdolność publicznego artykułowania i ucieleśniania poglądów, postaw, opinii i koncepcji filozoficznych. Z jednej strony intelektualista publiczny postrzegany jest jako osoba o znacznej niezależności w wyrażaniu opinii oraz umiejętności kwestionowania powszechnie przyjmowanych dogmatów, z drugiej jednak podatny jest na różne wpływy ideologiczne, zwłaszcza na wpływ wielkich ideologii. Problem nie polega na tym, że intelektualista publiczny staje się popularyzatorem określonej ideologii, ale na tym, że ideologia przenika do naukowego świata intelektualisty akademickiego. W Europie zaś można znaleźć wiele przykładów religioznawców zauroczonych ideologią faszystowską
Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have