Tymczasowy pełnomocnik szczególny w postępowaniu podatkowym

Abstract

Przedmiot badań: Przedmiotem badań jest instytucja tymczasowego pełnomocnika szczególnego, ustanawianego w postępowaniu podatkowym na zasadach przewidzianych w art. 138l–138n Ordynacji podatkowej (w szczególności zakres i przesłanki jego umocowania, tryb wyznaczania oraz funkcjonowanie tymczasowych pełnomocników szczególnych, będących przedstawicielami zawodów zaufania publicznego w Polsce w latach 2017–2021).
 Cel badawczy: Celem badawczym jest ustalenie ratio legis instytucji tymczasowego pełnomocnika szczególnego oraz jego roli i „kompetencji” w postępowaniu podatkowym, jak również ocena funkcjonowania tej instytucji w Polsce w latach 2017–2021, z wykorzystaniem badań empirycznych.
 Metoda badawcza: W pracy wykorzystano co do zasady metodę teoretycznoprawną i dogmatycznoprawną (polegające na analizie uregulowań prawnych zawartych w Ordynacji podatkowej, a także komentarzy, monografii, artykułów oraz orzecznictwa sądów administracyjnych). Ponadto, dokonano interpretacji zgromadzonego materiału empirycznego, pozyskanego od organów samorządów zawodowych (doradców podatkowych, adwokatów oraz radców prawnych).
 Wyniki: Instytucję tymczasowego pełnomocnika szczególnego, pomimo zaledwie kilku lat funkcjonowania i tymczasowego charakteru, uznać należy za istotną i potrzebną, ponieważ stanowi ona gwarancję należytej reprezentacji osób nieobecnych, co jest przejawem zasady czynnego udziału strony w postępowaniu podatkowym. Liczba zawodowych tymczasowych pełnomocników szczególnych w latach 2017–2021 systematycznie rosła, co należy ocenić pozytywnie. Najliczniejszą grupę w tym zakresie stanowili w badanych latach radcy prawni. Można założyć, że zaobserwowana tendencja wzrostowa zostanie utrzymana.