Tsengel Tuvalarının Milli Kimlik Oluşumunda Heyat Naadımın Rolü

Abstract

Bu makale, Tsengel Tuvalarinin (Altay Tuvalari) milli kimlik olusturma surecinde Hey’at Naadim’in (Key’at Naadim) rolunu ele almaktadir. Naadim, Mogollarin geleneksel festivali olup Mogolistan’da her yil Temmuz ayinda milli bayram olarak kutlanmaktadir. Bati Mogolistan’da halen agirlikli olarak gocebe hayat suren Tsengel Tuvalari, Samanist ve Budist bir topluluk olarak bolgedeki Musluman Kazaklardan farkli bir etnik ve kulturel kimlige sahiptir. Daha onceleri etnik ve kulturel kimlikleri kabul edilmeyen bu topluluk, 1990’lardan sonra bolgede kendi kimlikleriyle var olmaya basladilar. Dolayisiyla 1990’larin basindan itibaren, Bati Mogolistan’da „Tuva kimligi“ resmen olmasa da kabul edildi ve bolgede gocebe yasayan Tsengel Tuvalari Men Tiva men ‚Ben Tuvaliyim’ cumlesini rahatca soyleyebilir oldular. Bu durum, Sovyetler Birligi’nde 1980’lerin ortalarinda baslayan yeniden yapilanma (perestroyka) hareketinin Bati Mogolistan’a olan bir yansimasiydi. Bunun neticesinde Tsengel Tuvalari, milli kimlik olusturma surecinde, geleneksel Mogol festivali Naadim’i kendilerine model olarak almislar ve bunu da „ortak gecmis“ten hareketle ve „mitin yeniden canlandirilmasi“ yoluyla gerceklestirmislerdir. Ancak bu yeni surec, ic ice yasadiklari Kazaklarla aralarindaki „kalici sinirlari“ daha da belirgin hale getirmistir.