Troska o wychowanie – w poglądach i działalności pedagogów II Rzeczypospolitej (1918–1939)

Barbara Kalinowska-Witek

doi:10.17951/lrp.2016.35.1.259

Abstract

<p>Ellen Key w 1905 roku nazwała wiek XX „stuleciem dziecka”. Przedstawiciele nurtu nowego wychowania z Europy Zachodniej i ze Stanów Zjednoczonych już w pierwszych latach rozpoczynającego się stulecia zwrócili uwagę na konieczność zmiany podejścia do dziecka, przyznania praw najmłodszym oraz przeprowadzenia w szkołach reform dydaktyczno-wychowawczych. Polscy pedagodzy okresu dwudziestolecia międzywojennego, którzy utrzymywali częste kontakty z zagranicznymi ośrodkami naukowymi, również podkreślali znaczenie poznania dziecka i jego potrzeb oraz dostosowania do nich oddziaływań opiekuńczo-wychowawczych. Szczególną uwagę zwrócili na konieczność zapewnienia opieki i wychowania dzieciom osieroconym, opuszczonym, upośledzonym i chorym, jako jednostkom najbardziej poszkodowanym przez los. Apelowali też o właściwe zorganizowanie środowiska wychowawczego oraz o odpowiedni dobór osób, które podejmowały się pracy z dziećmi i młodzieżą.</p>

Highlights

Representatives of the mainstream of New Education in Western Europe and the United States of America drew attention to the necessity to change the attitude to a child, grant rights to the youngest children, carry out educational-pedagogical reforms in the early years of the 20th century
Polish educationalists of the interwar period, who maintained frequent contacts with foreign scientific centres, emphasised the importance of cognition of children and their needs and adapt to them protective-pedagogical activities. They paid particular attention to ensure the care and upbringing of children, which were orphaned, abandoned, sick and handicapped, as individuals most affected by fate
They asked for the competent organisation of educational environment and an appropriate choice of people who take the work with children and youth

Summary

Potrzeba poznania dziecka

Opiekę dla dzieci osieroconych organizował również Kazimierz Antoni Jeżewski (1877–1948). J.Cz. Babicki podejmował też działania na rzecz dzieci osieroconych Pracował w placówkach opiekuńczo-wychowawczych w Warszawie i Pruszkowie, był dyrektorem Rady Opiekuńczej Pruszkowskiej, następnie radcą w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej, organizował kursy dokształcające dla wychowawców placówek opiekuńczych. Jego zainteresowania publicystyczne ogniskowały się wokół problematyki podstaw prawnych opieki nad dzieckiem, form tej opieki i ich wartościowania, modelu wychowawcy i placówki, metodyki pracy opiekuńczo-wychowawczej (zwłaszcza specyfiki wychowania w małej grupie), konieczności dokształcania i doskonalenia zawodowego pracowników placówek opiekuńczo-wychowawczych. Od 1927 roku współpracował z Towarzystwem Przyjaciół Dzieci Ulicy – zajmował się młodocianymi gazeciarzami warszawskimi, a potem również innymi dziećmi biedoty. Że najwłaściwszym dla dziecka miejscem wychowania jest rodzina i nie chciał zrywać więzi dzieci z rodzicami. Lisiecki przyjmował ich sposób traktowania dzieci (Kulpiński 2000, s. 78)

Troska o dzieci niepełnosprawne

Potrzeba organizowania środowiska wychowawczego