Türkiye’de Finansal Gelişmenin Gelir Eşitsizliği Üzerindeki Etkisi: Farklı Gelir Grupları için Mukayeseli Bir Analiz

Abstract

Gelir eşitsizliği, günümüzde yalnızca gelişmekte olan ülkelerin değil, gelişmiş ülkelerin de karşı karşıya kaldığı en temel ekonomik sorunlardan biridir. Sadece ekonomik değil aynı zamanda önemli sosyal sorunlara da yol açan gelir eşitsizliği, pek çok faktörden etkilenen çok boyutlu bir konudur. Gelir eşitsizliğini etkileyen önemli faktörlerden biri de ülkelerin finansal gelişmişlik düzeyidir. Bu çalışmada Türkiye’de finansal gelişmenin gelir eşitsizliği üzerindeki etkisi 1987-2019 dönemi yıllık verileri kullanılarak ARDL (Autoregressive Distributed Lag) sınır testi yöntemiyle incelenmiştir. Finansal gelişmeyi temsilen Uluslararası Para Fonu (International Monetary Fund-IMF) tarafından geliştirilen finansal gelişme endeksi, gelir eşitsizliğini temsilen ise üst, orta ve alt gelir grubunun milli gelirden aldığı paylar kullanılmıştır. Analizler sonucunda, finansal gelişmeye bağlı olarak en yüksek gelir grubunun gelirden aldığı pay artarken, orta gelir grubunun gelirden aldığı payın azaldığı belirlenmiştir. En düşük gelir grubunun gelirden aldığı pay ile finansal gelişme arasında ise eşbütünleşme ilişkisinin varlığı tespit edilememiştir. Analiz bulguları bir bütün olarak değerlendirildiğinde, sonuçlar Türkiye’de finansal gelişmenin gelir eşitsizliğini arttırdığına işaret etmekte ve pozitif doğrusal hipotezi destekleyen kanıtlar içermektedir.