Transkrypcja aktów urodzenia dzieci par jednopłciowych

Abstract

Polskie urzędy stanu cywilnego i sądy administracyjne odmawiały do niedawna transkrypcji zagranicznych aktów urodzenia dzieci par jednopłciowych (biologicznych dzieci jednego z partnerów, adoptowanych lub urodzonych przy pomocy macierzyństwa zastępczego). Celem opracowania jest krytyczna analiza tej praktyki. W aktualnym stanie prawnym dzieci par jednopłciowych, którym odmawia się transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia, nie mają możliwości uzyskania w Polsce żadnych dokumentów potwierdzających ich tożsamość i polskie obywatelstwo. Odmowa transkrypcji powoduje zatem nie tylko formalno-dowodowe skutki w postaci braku polskiego aktu stanu cywilnego, ale naraża zainteresowanych na istotne trudności praktyczne. Aspekt ten umykał do niedawna polskim sądom i innym organom. Przełomowy jest jednak w omawianym zakresie wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 10 października 2018 r., w którym sąd ten nakazał dokonanie transkrypcji aktu urodzenia dziecka obywatelki polskiej i innej kobiety, wskazanej w akcie jako drugi z rodziców. Autor argumentuje także, że z dotychczasowego orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka można wnosić, iż praktyka odmawiania transkrypcji aktów urodzenia dzieci par jednopłciowych jest sprzeczna z Europejską Konwencją Praw Człowieka.