TOPLUMSAL SORUMLULUK YAKLAŞIMI VE GÜVEN BAĞLAMINDA MEDYA VE KAMUOYU ARAŞTIRMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Abstract

Güven bireyler arası ilişkilerde ve bireyin kurumlarla olan ilişkilerinde büyük bir öneme sahiptir. Toplumun medyaya güven duyması medyanın demokrasilerde kendisine yüklenen işlevlerini yerine getirdiği ve etik ilkelere uyarak yayıncılık yaptığı anlamına gelmektedir. Ancak dünyada ve Türkiye’de medya toplum nezdinde itibar kaybına uğramıştır. Farklı haber kaynaklarına (gazete, televizyon, dergi, radyo, İnternet medyası/sosyal medya) güven düzeyi ve genel olarak medyanın diğer kurumlarla kıyaslandığında güven düzeyi düşüktür. Bununla birlikte medya için önemli bir haber kaynağı olan kamuoyu araştırmalarına duyulan güvenin de medyaya duyulan güven veya güvensizlikten etkilenmesi muhtemeldir. Medyanın toplumsal sorumluklarını yerine getirmesi için uyması gereken etik ilkelerin yanında ayrıca kamuoyu araştırmalarını yayınlarken uyması gereken ölçütler de bulunmaktadır. Medya bu etik ilkelere uymadığı ve demokratik sistemlerde kendisine yüklenen işlevleri yerine getirmediğinde hem medyaya hem de kamuoyu araştırmalarına toplumun duyduğu güven seyisinin düşük olması da muhtemeldir. Bu çalışma ile toplumsal sorumluluk yaklaşımı çerçevesinde ve güven bağlamında medya ve kamuoyu araştırmaları arasındaki ilişkinin literatüre dayalı betimsel bir analizle ortaya konması amaçlanmaktadır. Kuramsal zeminde bu amaca yönelik bir çalışmanın yok denecek kadar az olması bu çalışmayı litaratüre sağlayacağı katkı anlamında önemli kılmaktadır. Çalışma kapsamında geniş bir litaratür taraması yapılmıştır. Çalışmada, medya güvenilirliği kaynak, araç ve mesaj bağlamında ele alınmış, medya ve kamuoyu araştırmaları arasındaki ilişki ise araştırma sonuçlarının medyada yayınlanmasında uyulması gereken etik ilkeler çerçevesinde değerlendirilmiştir. Medya ve kamuoyu araştırmaları arasındaki ilişkinin boyutu, medyanın toplumsal sorumluluklarını yerine getirme oranı çalışmada ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Medyanın ve kamuoyu araştırmalarının toplumda algılanan güven düzeyinin yükseltilmesine yönelik olarak medya kuruluşları ve kamuoyu araştırma şirketlerinin sorumlulukları çalışmada tartışılmıştır. Çalışma konusu olan medya ve kamuoyu araştırmaları güvenilirliği demokratik siyasal sistemin sağlıklı işleyişini de doğrudan etkilediği için önemlidir.