Tip 2 Diyabetli Bireylerin Sağlık Kontrol Odaklarının Değerlendirilmesi

Abstract

Giriş/Amaç: Kronik hastalıkların yönetiminde kullanılmakta olan kontrol odağı, bireylerin hastalık karşısında sergilemişoldukları farklı davranışları açıklamak için kullanılmaktadır. Bu çalışma, diyabetli bireylerin sağlık kontrol odaklarını veetkileyen faktörleri incelemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Araştırma, tanımlayıcı ve kesitsel türde bir çalışmadır. Veriler,kent merkezinde yaşayan 325 diyabetli bireyden toplanmıştır. Verilerin toplanmasında anket formu ve Çok Boyutlu SağlıkKontrol Odağı Ölçeği kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan hastaların yaş ortalaması 53.3±8.0 yıl olup, %51.4’ü kadın,%88.9’u evli, %69.8’i ilkokul mezunu, %43.7’si ev hanımıdır. Ölçeğin; İç Kontrol Odağı alt boyutundan 25.3±6.8, GüçlüBaşkaları Kontrol Odağı alt boyutundan 27.3±4.7, Şans Kontrol Odağı alt boyutundan 17.9±5.5 puan aldığı belirlenmiştir. İçkontrol odağında; medeni durum, öğrenim durumu, yaşadığı kişi, düzenli egzersiz yapma, düzenli diyabet diyeti uygulamadurumu anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Güçlü başkaları kontrol; düzenli diyabet diyetine uyma, düzenli sağlık kontrolüyaptırma durumu, Şans kontrol odağında ise yaş, medeni durum, yaşadığı kişi, ailedeki birey sayısı, düzenli diyabet diyetineuyma durumu anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Sonuç: Hastaların daha çok dış kontrol odağına sahip oldukları saptanmış,hemşireler tarafından hastaların bağımsızlıklarını sağlamak amacıyla iç kontrol odaklarının geliştirilmesi önerilmektedir.