The Use of Soft Power in Turkish Foreign Policy: Maarif Foundation Activities in Sub-Sahara African Countries

Abstract

Devletler, günümüz dünyasında daha etkin söz sahibi olabilmek için nitelikli insan kaynağına dün olduğundan daha fazla ihtiyaç duymaktadırlar. Nitelikli insan kadrolarını arttırmak üzere kullandıkları araçların başında da eğitim yer almaktadır. Bu sayede toplumlar sahip oldukları insan kaynağını temelden planlayarak, geleceklerini kontrol etme niyetini taşımaktadırlar. Türkiye, Soğuk Savaş sonrasında dış politikasında birtakım değişikliklere gitmiş, bu anlamda daha ziyade dış yardımlar ve kültürel diplomasiyi tercih etmiştir. Bu yaşanan değişimle birlikte hükumet dışı ve hükûmet içi kuruluşlar aracılığı ile dış politikasını çeşitlendirmiş, çok yönlü ve çok amaçlı stratejilerini Maarif Vakfı ve buna benzer kuruluşlarla desteklemiştir. Türkiye’nin zengin kültürel varlığı yumuşak güç kapasitesini arttırmakta, bu anlamda oluşturulan yeni kurum ve kuruluşlar da yumuşak güç kapasitesine önemli katkı sunmaktadır. 6721 sayılı yasa ile kurulan, Türkiye Maarif Vakfı (TMV), kamu yararı esasıyla çalışan ve kâr amacı taşımayan bir vakıf olarak tanımlanmaktadır.Bu çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanarak Maarif Vakfı ile ilgili gözlem ve doküman analizi şeklinde veri toplama yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma sürecinde Maarif Vakfı’nın faaliyetlerine yönelik olaylar ve olgular gerçekçi bir ortamda, bütüncül bir şekilde incelenmeye çalışılmış, vakfın faaliyet gösterdiği bölgelerindeki toplum ve coğrafyaların üzerindeki etkileri irdelenmiştir. Böylece bir yumuşak güç unsuru olarak, Türkiye’nin uluslararası ilişkilerinde Türkiye Maarif Vakfı’nın oynadığı rol ve önem açıklanmaya çalışılmıştır. Zira Türkiye Maarif Vakfı’nın faaliyet yürüttüğü coğrafya ve toplumların sosyal, ekonomik ve kültürel yapıları ile sistemlerinin derinliklerini keşfetmek bu toplumlarla kurulan bağlar ve ilişkilerin küresel anlamda Türkiye Cumhuriyeti’nin gücüne güç katacağı ve etkinliğini arttıracağı düşünülmektedir.