Abstract
Bu çalışmada Türkiye sebzeciliğinde önemli bir yere sahip olan soğanın üretimi, fiyatındaki değişim, dış ticareti ve rekabet gücü incelenmiştir. Türkiye’de 2,10 milyon ton civarında soğan (yeşil ve kuru) üretilmektedir. 2017 verilerine göre Dünya kuru soğan üretiminin % 22.23’ü Türkiye’de üretilmiştir. Son yıllarda (2016) Türkiye’nin toplam soğan ihracatı ve ithalatı sırasıyla 105 ve 20 bin ton kadardır. Soğan fiyatlarının 2005-2017 döneminde yıldan yılla artan azalan bir seyir izlediği belirlenmiştir. Bununla birlikte 2005 yılı fiyatlarına göre 2018 yılında yeşil soğan fiyatları 2.37 kuru soğan fiyatları ise 2.61 katı artmıştır. Ayrıca Türkiye’nin soğanda rekabet gücü (karşılaştırmalı üstünlüğünün) 2012-2014 döneminde derecesi zayıf iken, 2015-2016 döneminde bir avantajının olmadığı (dezavantaj) tespit edilmiştir.
Highlights
Türkiye Dünyada önemli bir soğan üreticisi bir ülkedir
It is possible to increase production, qualification, and competitiveness in export by means of the measures taken in onions
Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Yayınları No: 1, S: 468
Summary
Türkiye’nin soğan üretimi, fiyat değişimi, rekabet gücü ve dış ticaret durumunu tespit edilmesi amacıyla Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK)/(Anon., 2018b) ile Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü’nün (BÜGEM)/(Anon., 2018c) ilgili verilerinden yararlanılmıştır. Diğer bir ifade ile Açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler katsayısının (AKÜ endeksi) pay kısmı, malın (sektörün) ulusal ihracattaki payını (%); payda kısmı ise, söz konusu malın (sektörün) dünya toplam ihracatındaki payını temsil etmektedir (Mykhnenko, 2005). Buna göre; “j” ülkesinin “t” döneminde “k” tarım ürünü ihracatındaki açıklanmış karşılaştırmalı üstünlük (AKÜ) katsayısının belirlenmesinde benzer çalışmalar yürüten araştırıcılar (Mykhnenko, 2005; Erkan ve ark., 2015; Bashimov, 2016; Terin ve ark., 2018; Terin ve Yavuz, 2018 ve 2019) tarafından da kullanılan aşağıdaki formülden yararlanılmıştır (X: ihracat, t: dönem, k: tarım ürünü, j: ülke, w: dünya). Herhangi bir tarımsal ürünün açıklanmış karşılaştırmalı üstünlük katsayısının 1’den büyük olması, ülkesinin t döneminde o ürünün ihracat payının, aynı dönemde toplam dünya ihracatındaki payından büyük olduğunu ifade etmektedir (Bashimov, 2016). Bağımlı değişkendeki değişimin ne kadarının bağımsız değişkence açıklanabileceğini gösteren ‘Belirlilik Katsayısı’ (BK) korelasyon katsayısının karesi alınarak hesaplanmıştır (Yüzer ve ark., 2006)
Sign-in/Register to view highlights & summary Sign-in/Register to access full text options 
Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a callDisclaimer: All third-party content on this website/platform is and will remain the property of their respective owners and is provided on "as is" basis without any warranties, express or implied. Use of third-party content does not indicate any affiliation, sponsorship with or endorsement by them. Any references to third-party content is to identify the corresponding services and shall be considered fair use under The CopyrightLaw.
