The effects of compression speed and positions on some cracking characteristics and kernel extraction quality of hazelnuts cv. Sivri

Abstract

Bu çalışmada farklı sıkıştırma hızları (0.5, 1.0, 1.5 ve 2 mm/s) ve yönlerinin (uzunluk, genişlik ve kalınlık), Sivri fındık çeşidinde bazı kırılma özellikleri (kırma kuvveti, kırma enerjisi ve özgül deformasyon) ile iç çıkma kalitesi üzerine etkileri belirlenmiştir. Ayrıca kabuk kalınlığı ve geometrik ortalama çap değerleriyle bu kırılma özellikleri ve iç çıkma kalitesi arasındaki ilişki incelenmiştir. Bu amaçla 16.40 mm’den büyük ve küçük olan iki grup kabuklu fındık örneği üniversal tekstür cihazıyla sıkıştırma testlerine tabi tutulmuştur. En düşük kırılma kuvveti (167 N) ve enerjisi (105 J) uzunluk yönünden kuvvet uygulanan ikinci grup fındıklarda bulunmuştur. İncelenen fındık örneklerinde geometrik ortalama çap ve kabuk kalınlıklarının, kabuk kırılma özelliklerini önemli şekilde etkilediği bulunmuştur. Kabuk kalınlığı ve geometrik ortalama çap arttıkça genellikle kabuk kırılma kuvveti ve kırılma enerjisi artmış, özgül deformasyon ise düşmüştür. Yükleme hızı arttıkça birinci grup meyvelerde kırılma için ihtiyaç duyulan kuvvet ve enerji artarken, ikinci grupta bu değişim kararlılık göstermemiştir. Tüm kombinasyonlarda kırılma hızı artıkça iç çıkma kalitesi bariz olarak azalmıştır. Geometrik ortalama çap ile iç çıkma kalitesi arasında herhangi bir ilişki saptanamamıştır. Sonuç olarak iki grup için ortalama değerler dikkate alındığında en düşük kırılma kuvveti (199.5 N) uzunluk yönünden yapılan testlerde elde edilirken, iç çıkma kalitesi bakımından en iyi sonucu (5.00) genişlik ekseninde kırılan fındıklar vermiştir. Sivri fındık çeşidi için incelenen hızlar dikkate alındığında kaliteli iç eldesi için 1 mm/s’nin üzerindeki kırma hızları önerilmemektedir.