The effect of illumination with different light wavelengths on the orientation of Turkestan cockroach, Blatta lateralis (Walker,1868) (Blattodea: Blattidae)

Abstract

Bu calismada, farkli dalga boylarina (kirmizi, yesil, sari, mavi, beyaz ve karanlik) sahip isinlarin Turkistan hamambocegi, Blatta lateralis (Walker,1868) (Blattodea: Blattidae)’in yonelimi uzerindeki etkisi arastirilmistir. Calisma, 2019 yilinda Bursa Uludag Universitesi’nde laboratuvar kosullarinda yurutulmustur. Yonelim denemelerinde, ergin hamambocekleri uc farkli isik siddetine (25, 250 ve 2500 luks) maruz birakilmistir. Denemeler 6-kollu ve 2-kollu secimli olarak yurutulmustur. Tum denemelerde 3 tekerrur ve her tekerrurde 100 birey kullanilmistir. Elde edilen veriler, isik siddetine bagli olarak farkli dalga boyuna sahip isinlara yonelim hassasiyetinin artabilecegini gostermektedir. Ozellikle, alti -kollu ve iki -kollu denemede, 2500 luks siddetinde mavi isik uygulandiginda, hamamboceginin yonelimi en dusuk seviyede olup, sirasiyla, %0.9 ve %1.8 oraninda olmustur. Genel olarak en yuksek yonelim, tum denemelerde karanlik (kontrol) odaciga olmustur. Ayrica tum luks degerleri altinda kirmizi isiga yonelim, yesil, sari, mavi ve beyaz isiga gore daha fazla olmustur. Bu calisma sonucunda, mavi isigin hamambocekleri uzerinde kacirici bir etki gosterebilecegi, kirmizi isigin ise diger dalga boylarina gore daha cekici olabilecegi tespit edilmistir. Yapilan bu calismalar, hamamboceklerine karsi kullanilan kimyasallarin yerini alabilecek insan sagligina ve cevreye zararsiz olan alternatif bir mucadele metodunun gelistirilmesinde faydali olabilir.