The Dundee Ready Education Environment Measure (DREEM): Turkish Adaptation Study

Abstract

Giriş ve amaç: Eğitim programlarındaki yenilikler ve derslerdeki öğrenci çeşitliliğinin artması, tıp fakülteleri ile sağlıkla ilgili diğer fakültelerin eğitim ortamlarını değerlendirme isteğinin ve ihtiyacının artmasına neden olmuştur. Bu ihtiyaç ve isteğe cevap verebilmek adına Roff ve arkadaşları (1997) tarafından tıp fakültelerinin eğitim ortamları ile diğer sağlık eğitimi ortamlarını değerlendirmek amacıyla Dundee Mevcut Eğitim Ortamı Değerlendirme Ölçeği (DREEM) geliştirilmiştir. Bu araştırma kapsamında da daha önce yaklaşık 20 farklı ülkede uygulanan bu ölçeğin Türkçeye uyarlanması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: 50 maddeden oluşan 5’li likert tipindeki ölçek, 2018-2019 eğitim öğretim yılı güz döneminde Ankara Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi’nin 2, 3 ve 4.sınıflarında öğrenim gören toplam 392 öğrenciye uygulanmıştır. Bulgular ve Sonuç: Ölçeğin beş faktörlü yapısının incelenmesi amacıyla yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonucunda yedi madde ölçekten çıkarılmıştır. Elde edilen sonuçlarda, 43 maddelik ölçeğin beş faktörlü orijinal yapı ile tutarlı olduğu görülmüştür. Elde edilen model uyum indeksleri (χ2/sd = 2.21, RMSEA = .061, SRMR = .061, NFI = .90, NNFI = .95, CFI = .95, IFI = .95) DREEM’in Türkçe formuna ait 43 madde ve beş faktörlü yapının doğrulandığını yansıtmaktadır. DREEM’in Türkçe formu ile elde edilen ölçümlerin güvenirliği Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı, test-tekrar test yöntemi ve bileşik güvenirlik katsayıları ile hesaplanmıştır. Elde edilen güvenirlik katsayıları sırasıyla .91, .99 ve .93 olarak kestirilmiştir. Uyum geçerliği kapsamında Dundee Mevcut Eğitim Ortamı Değerlendirme Ölçeği’nin Klinik Öğrenim Çevresi Ölçeği ile arasındaki korelasyon hesaplanmıştır. Elde edilen bulgular iki ölçekten elde edilen puanlar arasındaki korelasyonun .53 olduğunu göstermiştir. Ölçekteki maddelerin ayırt ediciliğini belirlemek amacıyla %27’lik alt-üst grup karşılaştırmaları ile düzeltilmiş madde toplam korelasyonu hesaplamasına yer verilmiştir. Madde analizinden elde edilen bulgular, ölçekte yer alan maddelerin tamamının ayırt edici olduğunu göstermiştir. Bu bulgulara dayanarak, DREEM-TR’nin geçerli ve güvenilir ölçümler üreten bir ölçme aracı olduğu ve sağlık alanında eğitim gören tüm öğrencilerin eğitim ortamına yönelik algılarını ölçmek amacıyla kullanılabileceği söylenebilir.