The Assessment of Environmental Terrorism in The Context of “Security”: Lesson from Eastern Black Sea Region

Abstract

20. yüzyılın son çeyreği yerel ve bölgesel ekolojik sorunlarının sınır ötesi etkilerinin küresel bir tehdit olarak kabul edilmeye başlandığı yıllara tekabül etmektedir. Ekolojik sorunların sınır ötesi etkileri yanı sıra karşılıklı bağımlılık, karmaşıklık ve belirsizlik ihtiva etmesi gibi özelliklere sahip olması sebebiyle yerelden küresele uzanan yeni bir güvenlik anlayışını (çevresel güvenlik) zaruri kılmıştır. Kaynak kıtlığı ya da bolluğu durumunun güvenlik ile ilişkilendirilmesinde “çevre” ve “güvenlik” kavramlarını bütünleşik olarak tahlil edilmeden rasyonel çıkarımların yapılaması zordur. Diğer taraftan çevresel terör ve terörizm olguları geçmiş dönemlerde olduğu gibi günümüzde de akademik ve politik alanlarda tartışılan güvenlik konuları arasında değerlendirilmektedir. Bu kapsamda güvenlik çalışmalarının odak noktasını oluşturan terör ve terörizm olgularının çevreye ilişkin boyutlarının kapsamlı olarak değerlendirilmesini mümkün kılan sentez çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu konuda yapılmış çalışmalar çevresel terörizm ve güvenlik konularının kesişim alanlarını aydınlatması bakımından son derece yetersizdir. Pratik açıdan ise çevresel terörizme karşı alınan önlemler yeni bir bakış açısı ile etkin bir politik ve hukuki formulasyonunu gerekli kılmaktadır. Bu kapsamda çalışmanın temel amacı çevresel terörizmin güvenlik açısından izdüşümlerini “Doğu Karadeniz Bölgesi” özelinde incelemektir. Çalışma bu amacı iki farklı aşamada gerçekleştirmektedir. İlk aşamada çevrenin güvenlik ve terörizm olgular ile ilişkisinin düşünsel ve kavramsal olarak aydınlatılması ile gerçekleşmektedir. İkinci aşamada ise çevresel terörizmin güvenlik anlayışı içerisinde nerde ve nasıl konumlandırılacağına ilişkin değerlendirmeler yer almaktadır. Çalışma sonuçları erişilebilmesi kolay ve az maliyetli olan çevresel unsurlarının, etkili ve kalıcı sonuçları oluşturabilen bir araç ya da hedefe dönüşme potansiyeline sahip olması sebebiyle güvenlik anlayışının son aşamada düğümlendiği “insan güvenliği”nden “ekolojik güvenlik”e doğru yeni bir boyut kazandığını ortaya koymaktadır.