Ötekinin Ötekisini Anlatan Roman: O/Hakkâri'de Bir Mevsim

Abstract

Kucurek oyku ve varoluscu felsefenin onemli temsilcilerinden biri olan Ferit Edgu, pek cok yazinsal turde yapit vermis bir yazar, sair ve sanatcidir. Yazinsal kariyerinden once ilgi duydugu resim, seramik ve buna kosut olarak aldigi sanat egitimi onu ve yazinsal yasamini farkli yonde etkilemis, bir anlamda yon vermistir. Fransa’da Guzel Sanatlar Akademisi Resim Bolumunde okumus ve 1964 yilinda yurda donmustur. Askerlik gorevini yerine getirmek uzere Hakkâri’nin Pirkanis Koyu’ne giden yazar, burada yasaminin en buyuk degisimini gecirir. Bu kucuk koyde yasayip gordukleri ona buyuk bir deneyim olarak geri doner. Burada tanik oldugu ve yasadigi olaylar gerek ozel gerekse yazinsal yasamina esin kaynagi olmakla kalmaz, dusunce sisteminin tum dengelerini degistirir. Hakkâri yazarin gerek ozel gerekse yazinsal yasaminda tam anlamiyla bir degisim noktasidir. Bu kent bicemine yeni bir bakis acisi katar. Odagina bireyi alan yazar onun varolus sorununu uyumsuzluk boyutuyla birlestirerek farkli bir anlayisla anlatir. Bu acidan bu calismanin oncelikli amaci yazarin Hakkâri ile kurdugu bagin derin anlamini onun soylemedikleri, anlatmadiklarindan hareketle acimlamaktir. Yalnizca O/Hakkâri’de Bir Mevsim isimli roman ele alindiginda dahi yapita isim veren, ona esin kaynagi olan bu kentin yazarin dunyasinda cok derin ve kalici izler birakmis oldugu acikca gorulur. Roman Edgu’nun Hakkâri oncesi ve sonrasi yapitlarinin ne denli degisim gosterdiginin en guzel ornegidir. Ozellikle imgelerle guclendirilmis anlati yapisi, bicem, bakis acisi izleksel bakimindan roman bir mihenk tasidir. Yazarin yalnizca kendini degil yazinsal yonunu yeniden yarattigi bu kentin etkileri betimsel icerik analiz yontemi ile aciklanmaya calisilmistir. Bununla yazari Varolusculuk ve kucurek oyku turune yakinlastiran temel etkenin bu kent oldugu sonucuna ulasilmistir. Bu calismayla Edgu’nun yalnizca ozel yasaminin degil yazinsal kariyerinin Hakkâri oncesi ve sonrasi olarak ayrildigi bulgulanmistir. Zira Hakkâri oncesi donemde kaleme aldigi yapitlarin ile sonrasindakiler arasinda konu ve bicem yonunden oldukca carpici farkliliklar vardir. O/Hakkâri’de Bir Mevsim onun dusunce evrenine yeni bir bakis acisi katmistir. Bu saptamaya yazarin ozyasamoykusuyle roman arasinda kurulan bagla ulasilmistir.