Sunni Schools of Fiqh in the History of Islamic Law That No Longer Exist and Fuat Sezgin’s Classification

Abstract

İslam hukuk tarihinde müçtehit imamlar dönemi olarak bilinen hicri II. yüzyıl ile IV.
 asrın ortalarına kadar süren dönem, bilinen dört fıkıh mezhebinin yanında diğer sünnî
 mezheplerin de teşekkül ettiği dönem olmuştur. Sayıları onlarca olan bu mezheplerin
 hemen hemen hepsi, siyasi ve sosyo-kültürel etkenlerden ötürü varlıklarını sürdürememiş,
 günümüze ulaşamamışlardır. Bunların bir kısmı az bir müntesip kitlesiyle varlıklarını
 hicri V. asra kadar devam ettirmişlerse de, mezhep merkezli dönem olarak bilinen taklit
 döneminden itibaren, mutlak içtihat kapısının kapandığı düşüncesi ve kitlelerin, doğrudan
 veya dolaylı olarak dört mezhebe teveccühleri sebebiyle tarih sahnesinden çekilmek durumunda
 kalmıştır. Bu çalışmamızda, günümüzde yaşamayan sünnî fıkıh mezhepleri hangileri
 olduğu klasik ve modern çalışmalardan istifade edilerek tespit edilmeye çalışılacak
 ve Fuat Sezgin’in Tarihu’t-Turâsi’l-Arabî (GAS) adlı eserindeki tasnifiyle kıyaslanacaktır.